4-شهريور-1401, 18:19
⬅️ برخی ممکن است تصور کنند فرقى بين مبنای محقق عراقى و مرحوم نائينى در بحث از متعلقات احکام و تکالیف نبوده و مبنای این دو محقق یکی است
این توهم از آنجاست که در عبارت مرحوم عراقی آمده که متعلق احکام، صورت ذهنیه ی خارج دیده است و شبیه این کلام در فرمایشات محقق نائینی نیز دیده می شود و حال آنکه چنین برداشتی از کلام این دو محقق بزرگوار صحیح نیست
چرا که ما یک وجود خارجی داریم و یک وجود ذهنی و یک ماهیتی که گاهی در ذهن موجود می شود و گاهی در خارج و طبق رأى محقق عراقی، متعلق حكم صورت ذهنیه است و لکن لا بما هی موجود في الذهن بل بما هی مرآة إلى الخارج و فانیا فیه و البته مراد از خارج، ذات طبیعت و ماهیت است نه وجود خارجی و به عبارت دیگر: طبق مبنای مرحوم عراقی مفنیٌّ فیه، همان ماهیت من حیث هی می باشد
اما در دیدگاه مرحوم نائینی متعلق حکم، وجود خارجی است و لذا مولا در مقام انشاء حکم صورت ذهنیه را مرآةً الى الخارج و فانيا فيه لحاظ كرده است
بنابراین: طبق مسلک مرحوم عراقی متعلق تکلیف ذات طبیعت و ماهیتی است که مولا آن را از خلال نظر به وجود ذهنی طبیعت دیده و حکم را روی آن میبرد و لکن طبق نظر مرحوم نائینی متعلق تکلیف وجود خارجی است که مولا آن را از خلال نظر به وجود ذهنی طبیعت می بیند.
این توهم از آنجاست که در عبارت مرحوم عراقی آمده که متعلق احکام، صورت ذهنیه ی خارج دیده است و شبیه این کلام در فرمایشات محقق نائینی نیز دیده می شود و حال آنکه چنین برداشتی از کلام این دو محقق بزرگوار صحیح نیست
چرا که ما یک وجود خارجی داریم و یک وجود ذهنی و یک ماهیتی که گاهی در ذهن موجود می شود و گاهی در خارج و طبق رأى محقق عراقی، متعلق حكم صورت ذهنیه است و لکن لا بما هی موجود في الذهن بل بما هی مرآة إلى الخارج و فانیا فیه و البته مراد از خارج، ذات طبیعت و ماهیت است نه وجود خارجی و به عبارت دیگر: طبق مبنای مرحوم عراقی مفنیٌّ فیه، همان ماهیت من حیث هی می باشد
اما در دیدگاه مرحوم نائینی متعلق حکم، وجود خارجی است و لذا مولا در مقام انشاء حکم صورت ذهنیه را مرآةً الى الخارج و فانيا فيه لحاظ كرده است
بنابراین: طبق مسلک مرحوم عراقی متعلق تکلیف ذات طبیعت و ماهیتی است که مولا آن را از خلال نظر به وجود ذهنی طبیعت دیده و حکم را روی آن میبرد و لکن طبق نظر مرحوم نائینی متعلق تکلیف وجود خارجی است که مولا آن را از خلال نظر به وجود ذهنی طبیعت می بیند.