مباحثه، تالار علمی فقاهت

نسخه‌ی کامل: تنقیح مجرای قاعده لو کان لبان ذیل بحث از وجوب تکبیر رکوع
شما در حال مشاهده نسخه آرشیو هستید. برای مشاهده نسخه کامل کلیک کنید.
آقای خویی در استدلال بر عدم وجوب تکبیر الرکوع می گویند: ما یک دلیل خامسی به نام لو کان لبان داریم، اگر تکبیر رکوع واجب بود لبان و اشتهر. ایشان روی این جهت تکیه نمی‌کند که مشهور قائل به عدم وجوب تکبیر هستند، آن هم مطرح است ولی مهم‌تر از او برای آقای خوئی این است که اگر بناء باشد ما قائل به وجوب تکبیر رکوع بشویم، باید (به دلیل دلالت روایت زراره) به وجوب تکبیر در حال انتصاب قائل بشویم. لکن نوع مردم به این شرط عمل نمی‌کنند، و لو کان واجبا لبان و اشتهر. پس ما روایت را حمل بر استحباب می‌‌کنیم.


به نظر ما این فرمایش تمام نیست. این‌که نوع متشرعه رعایت انتصاب نمی‌کنند:

اولا: خیلی از این موارد در حال غفلت انجام می‌‌شود، حواسش نیست.
ثانیا: بر فرض هم بگوییم انتصاب در حال تکبیر را مردم متعمدا ترک می‌‌کنند، اما فتوی فقهاء که این است که تکبیر رکوع به عنوان تکبیر رکوع نه به عنوان ذکر مطلق، باید در حال انتصاب باشد، این‌که فتوی مشهور فقهاء است. لو کان لبان یعنی نه بین فقهاء، نه بین مردم، ‌اصلا مطرح نیست، وقتی خود فقهاء آمدند گفتند تکبیر رکوع به عنوان تکبیر رکوع شرطش انتصاب است این‌جا نمی‌توانیم بگوییم لو کان لبان.

* درس خارج فقه، 22 مهر 1402