13-آذر-1402, 21:45
مرحوم خوئی به مفهوم وصف فی الجملة قائل شده. مفهوم فی الجملة یعنی اینکه اگر فرمود اکرم الرجل العادل، این عادل مفهوم دارد ولی فی الجملة، به این بیان که آوردن کلمه عادل، نشان می‌دهد طبیعی موضوع نیست و گرنه آوردن عادل لغو بود. طبیعی موضوع نیست نه اینکه هر جا طبیعی بود، موضوع نیست. قائلین به مفهوم وصف می‌گویند در اکرم الرجل العادل، عادل اگر منتفی شد، وجوب اکرام مطلقا منتفی می‌شود ولو اینکه خصوصیات دیگر نیز داشته باشد. اما مرحوم خوئی می‌گوید اگر عادل منتفی شد، هرچند طبیعی وجوب اکرام ندارد ولی اگر به این طبیعی یک خصوصیت اضافه شد، مثل اینکه رجل سید فاسق و احتمال می‌دهیم سیادت جایگزین عدالت شود، در این صورت نفی حکم از رجل سید فاسق نمی‌شود و در مورد این خصوصیت محتمله ساکت است. البته اگر رجلی پیدا شد که هیچ خصوصیت مثبتی نداشت، در این صورت اکرامش واجب نیست.
ایشان در محل کلام فرموده ان جائکم فاسق بنبأ فتبینوا، دارای مفهوم فی الجملة است. طبیعی مخبر، موضوع وجوب تبین نیست و گرنه آوردن فاسق لغو می‌شود. اما اینکه اگر این طبیعی هر جا باشد و خصوصیت غیر از فاسق باشد، وجوب تبین نفی نمی‌شود مثل خبر عادل. لذا اگر بینه آمد و دو عادل خبر داد، حتما حجت است ولی اگر فاسق خبر آورد، می‌فهمیم که طبیعی با این خصوصیت وجوب تبین دارد ولی دلالت ندارد که اگر خبر از سوی یک عادل آمد، حجت باشد.
ایشان در محل کلام فرموده ان جائکم فاسق بنبأ فتبینوا، دارای مفهوم فی الجملة است. طبیعی مخبر، موضوع وجوب تبین نیست و گرنه آوردن فاسق لغو می‌شود. اما اینکه اگر این طبیعی هر جا باشد و خصوصیت غیر از فاسق باشد، وجوب تبین نفی نمی‌شود مثل خبر عادل. لذا اگر بینه آمد و دو عادل خبر داد، حتما حجت است ولی اگر فاسق خبر آورد، می‌فهمیم که طبیعی با این خصوصیت وجوب تبین دارد ولی دلالت ندارد که اگر خبر از سوی یک عادل آمد، حجت باشد.