27-بهمن-1402, 21:34
نیاز نیست که قول لغوی از باب قول کارشناس حجت باشد. بلکه قول او از باب خبر ثقه، حجت است زیرا لغوی نیز از یک امر قریب به حس خبر می‌دهد. مثلا می‌گوید معنای این لفظ این است یا این لفظ در معنای دیگری استعمال نمی‌شود و ظهور در معنای دیگر ندارد که این یک امر قریب به حس است مثل اخبار به شجاع بودن یا عادل بودن زید و ترسو بودن عمرو، که این خبر حسی نیست بلکه قریب به حس است و با دیدن رفتار آن‌ها وجود این صفت در آن‌ها را کشف می‌کنیم. و با «زید قد بلند است» که خبر حسی است فرق دارد. و سیره عقلاء در حجیت قول خبر ثقه مختص به اخبار از حسیات نیست، بلکه امور قریب به حس نیز از باب حجیت خبر ثقه حجت هستند.
بررسی دلیل
این دلیل نیز درست نیست. زیرا اولا: حجیت خبر ثقه در سیره عقلاء دائر مدار وثوق نوعی است. ثانیا: مشهور می‌‌گویند شاهد در موضوعات باید عادل و متعدد باشد.- البته مرحوم خوئی این را قبول ندارد - ثالثا: چنین نیست که لغوی از امر قریب به حس خبر دهد زیرا حدود یک معنا حسی نیست. اصل معنای غنا یک قدرمتیقنی دارد ولی این‌که حد غنا چیست، «تحسین الصوت المشتمل علی الترجیع المطرب» این تحدید‌ها حسی و قریب به حس نیست. و موارد شک در معانی لغویه معمولا شک در حدود معنای لغوی است نه شک در اصل معنای آن، و تحدید معنای لغوی نیز نیاز به اعمال حدس و اجتهاد دارد.
¨ خارج اصول - 23/11/1402