مباحثه، تالار علمی فقاهت

نسخه‌ی کامل: قوله: نعم فی روایۀ سماعۀ.
شما در حال مشاهده نسخه آرشیو هستید. برای مشاهده نسخه کامل کلیک کنید.
قوله: نعم فی روایۀ سماعۀ. ج1 ص 175
أقول: در وجه تعبیر به «نَعَم» در اینجا چند إحتمال وجود دارد.
إحتمال اوّل: استدراک از این مطلب است که تشبّه حرام باشد؛ زیرا اگرچه مورد روایت سماعه عدم قصد تشبّه می باشد، ولی این مطلب را با تعبیر «کراهت تشبّه به نساء» آورده که این نشانگر این است که هرگونه تشبّهی چه با قصد و چه بدون قصد حرام نیست.
إحتمال دوم: استدراک از این مطلب است که مجرّد لباس جنس مخالف پوشیدن تشبّه نیست؛ زیرا در روایت سماعه در مورد جرّ ثیاب که بدون قصد شباهت است، تعبیر تشبّه را به کار برده است و استعمال اگرچه دلیل بر حقیقت نیست، ولی در این روایت إحساس مجازیّت نمی شود. 
إن قلتَ: شاید مراد جرّ ثیابی است که با قصد تشبّه صورت می گیرد.
قلتُ: جرّ ثیاب در خارج هم ممکن است با قصد تشبّه صورت بگیرد و هم بدون قصد تشبّه، پس اینکه حضرت بدون استفصال جرّ ثیاب را مصداق تشبّه به نساء دانسته نشانگر این است که در مفهوم تشبّه، قصد وجود ندارد.
بله، اگر روایت به صورت قضیّه خارجیّه بود اطلاق گیری ممکن نبود، به این صورت که راوی مثلاً می گفت: «رأی أبوعبدالله (علیه السلام) رجلاً یجرّ ثیابه فقال له: إنّی لأکره أن تتشبّه بالنساء.»