مباحثه، تالار علمی فقاهت

نسخه‌ی کامل: یکی از مصادیق نظارت ادله در بحث حکومت(درکلام حضرت آیه الله زنجانی)
شما در حال مشاهده نسخه آرشیو هستید. برای مشاهده نسخه کامل کلیک کنید.
بسم الله الرحمن الرحیم
در بحث حکومت یک دلیل بر دلیل دیگر، گفته میشود که باید دلیل حاکم ناظر به دلیل محکوم باشد و یکی از نکات مهم نحوه فهم نظارت دلیلی بر دلیل دیگر است.
یکی از مواردی که می­تواند این نظارت را اثبات کند این است که در دلیل حاکم، به حکم دلیل محکوم اشاره شده و آن را تایید کند و یا اینکه آن حکم مفروغ عنه گرفته شده باشد، و از فروض دیگر آن مساله سوال شده باشد.
به عنوان مثال در بحث مکان ذبح روایاتی دال بر لزوم ذبح به منی وجود دارد از جمله روایت ابراهیم کرخی که دارد « إِنْ كَانَ هَدْياً وَاجِباً فَلَا يَنْحَرْهُ إِلَّا بِمِنًى» ولی در مقابل صحیحه­ی معاویه بن عمار است که در فرض نسیان و خروج از منی و انجام طواف در مکه، ذبح در مکه را بلا مانع شمرده است « فِي رَجُلٍ نَسِيَ أَنْ يَذْبَحَ بِمِنًى حَتَّى زَارَ الْبَيْتَ فَاشْتَرَى بِمَكَّةَ ثُمَّ ذَبَحَ قَالَ لَا بَأْسَ قَدْ أَجْزَأَ عَنْهُ».
حال آیا این دو روایت با هم تعارض دارند؟
می­توان گفت تعارضی در کار نیست؛ بلکه صحیحه معاویه حاکم است؛ زیرا در این روایت ابتدائا حکم لزوم انجام ذبح در منی مورد اشاره قرار گرفته و در واقع حکم روایت ابراهیم کرخی تایید شده است، و در ادامه با وجود این نظارت و مفروغ بودن حکم، از فرض نسیان سوال شده که حضرت اجازه فرموده و با این بیان در واقع تفصیلی در مساله رخ خواهد داد و صحیحه معاویه بر روایت ابراهیم کرخی مقدم خواهد بود و تعارضی در کار نیست.
(کتاب الحج- درس شماره004 haj 132 ab (haj19 ) )