مباحثه، تالار علمی فقاهت
بیان آقای سیستانی در کیفیت اجرای قرعه ( لحاظ احتمال در اجرای قرعه) - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=36)
+---- موضوع: بیان آقای سیستانی در کیفیت اجرای قرعه ( لحاظ احتمال در اجرای قرعه) (/showthread.php?tid=1012)



بیان آقای سیستانی در کیفیت اجرای قرعه ( لحاظ احتمال در اجرای قرعه) - مهدی منصوری - 15-بهمن-1396

کلام آقای سیستانی در کیفیت اجرای قرعه ( لحاظ احتمال در اجرای قرعه)

آقای سیستانی فرموده اند: مقتضای عقلائیت کیفیت قرعه این است که احتمال هم درجه بندی شود. مثالی که ایشان در توضیح این مطلب بیان کرده اند، به این صورت است که اگر زید صاحب دو درهم و عمرو صاحب یک درهم باشد و هر دوی آنها دراهم خود را در نزد بکر به امانت بگذارند و از سه درهم در نزد بکر یک درهم بدون اینکه مشخص شود، مال زید یا عمرو بوده است، تلف شود. در این مورد در روایت مطرح شده است که از دو درهم باقی مانده، یک درهم به صاحب زید که صاحب دو درهم است، داده می شود و درهم دوم به دو قسمت تقسیم خواهد شد.
آقای سیستانی فرموده اند: سند روایت مطرح شده در مورد تقسیم یک درهم تمام نیست؛ چون در سند آن نوفلی وجود دارد که توثیق ندارد که در صورت عدم اعتبار روایت، روش عقلایی، قرعه است. اما روش اجرای قرعه به این صورت نیست که دو کاغذ وجود داشته باشد که بر روی یکی از آنها زید و بر دیگر عمرو نوشته شود و هر نام هر کدام خارج شد، درهم باقی مانده به او داده شود، بلکه باید احتمال هم در نظر گرفته شود که در این مثال احتمال اینکه درهم تلف شده مربوط به صاحب دو درهم باشد، دو سوم است؛ چون در مجموع سه درهم وجود داشته است که وقتی یک درهم تلف شود، نسبت به هر کدام از درهم اول، دوم و سوم، یک سوم احتمال وجود دارد که درهم تلف شده باشند. بنابراین در مورد درهم صاحب دو درهم، دو سوم احتمال تلف شدن وجود دارد و در مورد صاحب یک درهم، یک سوم احتمال وجود دارد. با توجه به این احتمال، برای قرعه زدن لازم است که سه کاغذ وجود داشته باشد که در دو کاغد نام صاحب دو درهم، و یک کاغذ هم نام صاحب یک درهم نوشته شود یا اینکه در کاغد اول نوشته شود درهم اول صاحب دو درهم، در کاغذ دوم نوشته شود، درهم دوم صاحب دو درهم و در کاغذ سوم نوشته شود، درهم صاحب یک درهم و در بین سه کاغذ قرعه زده شود. این روشن با لحاظ اینکه احتمال تلف در مورد صاحب دو درهم بیشتر است، به عدالت نزدیک تر است.
برای روشن تر شدن کلام آقای سیستانی می توان احتمال را بالا برد؛ یعنی مثالی فرض شود که از بین صد درهم که به امانت گذاشته شده است، نود و نه درهم مال زید و یک درهم مال عمرو باشد. در چنین فرضی اگر یک درهم تلف شود، از نظر ریاضی احتمال اینکه همه نود و درهم زید سالم مانده و یک درهم تلف شده، اتفاقا همان یک درهم عمرو باشد، احتمال ضعیفی است و احتمال آن یک صدم است در مقابل احتمال اینکه درهم تلف شده از مال زید باشد، نود و نه صدم است. بنابراین در هنگام قرعه زدن باید احتمال هم در نظر گرفته شود.
برگرفته شده از درس خارج اصول حضرت استاد شهیدی پور 96/11/15

 جهت مشاهده متن کامل مطلب ذکر شده بر روی لینک زیر کلیک نمایید.