مباحثه، تالار علمی فقاهت
نکته علمی: شمول اصاله الحل نسبت به علم اجمالی در غیر موراد خلاف ارتکاز - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=25)
+---- موضوع: نکته علمی: شمول اصاله الحل نسبت به علم اجمالی در غیر موراد خلاف ارتکاز (/showthread.php?tid=1030)



شمول اصاله الحل نسبت به علم اجمالی در غیر موراد خلاف ارتکاز - مسعود عطار منش - 23-بهمن-1396

سابقا گذشت که ظهور اصاله الحل نسبت به موراد علم اجمالی کالنص است و نمی توان از اصل شمول رفع ید کرد ولی این به معنای جریان برائت در تمام موارد علم اجمالی نیست چرا که در برخی موراد جریان برائت انقدر خلاف ارتکاز است که ظهور اصاله الحل نیسب به آنها محقق نمی شود مثل جریان برائت در تمام اطراف علم اجمالی ای که اطرافش محدود است مثل دو سه طرف آن هم نه تدریجا و در مدت زمان طولانی بلکه در مدت زمان کوتاه .


RE: شمول اصاله الحل نسبت به علم اجمالی در غیر موراد خلاف ازتکاز - حسین بن علی - 23-بهمن-1396

این مطلب را استاد شهیدی هم در شبهات محصوره میپذیرند


RE: شمول اصاله الحل نسبت به علم اجمالی در غیر موراد خلاف ازتکاز - محمد 68 - 24-بهمن-1396

قبلا همین مطلب را با این عبارت «در بحثهای گذشته مفصل به این پرداختیم که برخی از روایات اصاله الحل نسبت به علم اجمالی نیز ظهور دارد و لفظ بعینه این ظهور را تقویت می کند ولی این به معنای تجویز و برائت مطلق در علم اجمالی نیست بلکه باید بین مواردی که اطراف قلیل است با مواردی که اطراف کثیر است و همچنین بین مخالفت قطعیه و مخالفت احتمالیه و نیز بین مخالفت قطعیه تدریجیه در طول زمان و غیر آن فرق گذاشت و ظهور روایت در تک تک اینها را بررسی نمود چون بعنوان مثال مخالفت قطعیه با افراد قلیل آن هم در زمان کوتاه و نه به مرور زمان بسیار خلاف ارتکاز بوده و اصاله الحل نسبت به این گونه موارد که بسیار خلاف ارتکاز است ظهور ندارد ولی در مواردیکه اطراف کثیر است ولو شبهه کثیر در کثیر باشد ممکن است ظهور را پبذیریم . » مطرح فرمودید.


چگونه ایشان در شبهه محصوره این ظهور را خلاف ارتکاز و مانع از ظهور میدانند ولی همین حرف را در شبهه کثیر در کثیر نمیپذیرند؟


RE: شمول اصاله الحل نسبت به علم اجمالی در غیر موراد خلاف ازتکاز - مسعود عطار منش - 25-بهمن-1396

استاد فی الجمله این را فرمودند که در شبهۀ کثیر در کثیر جریان برائت خلاف ارتکاز نیست و در بیان فرق بین این مورد یا شبهۀ قلیل در قلیل این را در خاطر دارم که لا اقل یکی از فرقهایی که وجود دارد این است که مورد روایات حل اگر نگوییم شبهات کثیر در کثیر است لا اقل به شبهۀ کثیر در کثیر نزدیک تر است تا قلیل در قلیل مثلا سئوال از جبن بوده که شخصی در جایی دیده از انفحه میته برای ساخت پنیر استفاده کرده اند و این منشا سئوال شده که شاید در جاهای دیگر هم همینطور باشد و حضرت در پاسخ می فرماید آیا بخاطر یک مکان واحد همه پنیر ها حرام می شود بعد در ادامه نکته ای را می فرمایند که بعید نیست فرض روشنش شبهۀ کثیر در کثیر باشد ؛ حضرت در ادامه می فرماید من به بازار می روم و گوشت می خرم و  ما اظن کلهم یسمون (تسمیه یعنی بسم الله گفتن)، اینها بربر هستند این ها سودان هستند ( ظاهرا اشاره به افراد و اقوام لا ابالی است ) بطور طبیعی در بازاری که با افراد و اقوام لا ابالی در ارتباط است شبهۀ کثیر در کثیر حاصل می شود و لکن این نکته را برای تکمیل عرض کنم که عقلائیا هم بین شبهۀ کثیر در کثیر و قلیل در قلیل فرق هست چون در شبهۀ قلیل در قلیل نوعا داعی عقلائی بر ارتکاب تمام اطراف وجود دارد بخلاف شبهۀ کثیر در کثیر که ولو تمام افرادش محل ابتلاء باشد و قابلیت ارتکاب داشته باشد ولی معمولا در شبهات کثیر درکثیر در کثیر داعی بر ارتکاب کل نیست و همین فرق می تواند فارق باشد برای جریان برائت در شبهات کثیر در کثیر و عدم جریانش بخاطر تعارض و امثال آن در شبهات قلیل در قلیل .