منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5) +--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9) +---- انجمن: فقه استاد قائینی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=52) +---- موضوع: منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل (/showthread.php?tid=1079) |
منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - فطرس - 20-اسفند-1396 اگر ولی دم مقتول برای رضایت و قصاص نکردن قاتل، تقاضای وارد شدن جنایتی بر قاتل مثل قطع دست او را داشته باشد، چنین کاری جایز است یا خیر؟ استاد قائنی فرمودند : بحث از دو جهت قابل بررسی یکی از ناحیه قبول کردن قاتل و دیگری از ناحیه ولی دم در مورد قاتل می گوییم نه تنها قبول چنین امری جایز است بلکه می توان گفت که از باب وجوب نفس واجب است و هر چند که اضرار به نفس حرام است ولی برای حفظ نفس خود مضطر به این فعل حرام است و ما من محرم الا احله الله للمضطر الیه . در مورد ولی دم این کار جایز است . RE: منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - سید محسن حائری - 21-اسفند-1396 (20-اسفند-1396, 12:53)فطرس نوشته: در مورد قاتل می گوییم نه تنها قبول چنین امری جایز است بلکه می توان گفت که از باب وجوب نفس واجب است و هر چند که اضرار به نفس حرام است ولی برای حفظ نفس خود مضطر به این فعل حرام است و ما من محرم الا احله الله للمضطر الیه . طبق این استدلال حتی فرار کردن هم بر قاتل جایز و بلکه واجب میگردد، چرا که حفظ نفس واجب است! فکر میکنم ابتدا باید اصل مشروعیت چنین خواستهای ثابت گردد، تا پذیرفتن آن جایز یا واجب شود. (20-اسفند-1396, 12:53)فطرس نوشته: در مورد ولی دم این کار جایز است . دلیل بر جواز چنین درخواستی از جانب ولی دم چیست؟ RE: منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - مسعود عطار منش - 26-فروردين-1397 (21-اسفند-1396, 08:31)سید محسن حائری نوشته:(20-اسفند-1396, 12:53)فطرس نوشته: در مورد قاتل می گوییم نه تنها قبول چنین امری جایز است بلکه می توان گفت که از باب وجوب نفس واجب است و هر چند که اضرار به نفس حرام است ولی برای حفظ نفس خود مضطر به این فعل حرام است و ما من محرم الا احله الله للمضطر الیه . ممکن است برای مشروعیت حفظ نفس یا وجوبش به این نکته استدلال شود : دلیل وجوب حفظ نفس ولو به ضمیمۀ ارتکاز عقلاء و عرف و متشرعه اطلاق داشته و ما دامی که حق شخص دیگری در میان نباشد حفظ نفس جایز بلکه واجب است و آن مقداری که روشن است حفظ نفس لازم بلکه جایز نیست همین است که ولی دم بخواهد قاتل را قصاص کند ولی اگر خود ولی دم بگوید من راضی ام دستش قطع شود ، حفظ نفس توسط قاتل مستلزم زیر پاگذاشتن حق او نمی شود فلذا به همان عموم یا اطلاق تمسک می شود فتدبر. RE: منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - سید محسن حائری - 27-فروردين-1397 (26-فروردين-1397, 07:34)مسعود عطار منش نوشته:آیا اگر ولی دم بگوید: «یا خمر بخور، یا قصاص میکنم» باز هم همین استدلال را برای جواز یا وجوب شرب خمر میآورید؟(21-اسفند-1396, 08:31)سید محسن حائری نوشته:(20-اسفند-1396, 12:53)فطرس نوشته: در مورد قاتل می گوییم نه تنها قبول چنین امری جایز است بلکه می توان گفت که از باب وجوب نفس واجب است و هر چند که اضرار به نفس حرام است ولی برای حفظ نفس خود مضطر به این فعل حرام است و ما من محرم الا احله الله للمضطر الیه . تفاوت حرمت اضرار (به نفس یا به غیر) با حرمت شرب خمر چیست؟ فکر میکنم ابتدا باید مشروعیت چنین اضراری روشن گردد تا استدلال شما تام شود. شاید بحث به تزاحم ارتباط داشته باشد. خلاصه این که بسیار بعید است که صرف اطلاق دلیل وجوب حفظ نفس، جهت اثبات مدعا کافی باشد. RE: منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - مسعود عطار منش - 27-آذر-1397 (27-فروردين-1397, 21:40)سید محسن حائری نوشته: فکر میکنم ابتدا باید مشروعیت چنین اضراری روشن گردد تا استدلال شما تام شود.برای اثبات چواز چنین در خواستی می توان به اولویت عرفیه تمسک کرد و این از روشن ترین مصادیق اولویت عرفیه است زیرا وقتی می توان جان یک شخص را از او گرفت برای عرف قابل هضم نیست که بگوئیم حق کمتر از آن را نداشته باشد و در واقع عرف این را لطفی از ناحیۀ ولی دم می بیند که به کمتر از قصاص راضی شده است و با توجه به این ارتکاز وثیق در بین عرف عقلاء اگر شارع بخواهد این مطلب را انکار کند باید بیان صریحی ذکر کند . البته این روش بحث ، طبق مبانی رایج بیان علماء است . RE: منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - علاوی - 2-دي-1401 (26-فروردين-1397, 07:34)مسعود عطار منش نوشته: ممکن است برای مشروعیت حفظ نفس یا وجوبش به این نکته استدلال شود :.... حفظ نفس جایز بلکه واجب است .... حفظ نفس مشروع است یا واجب است؟ حفظ نفس جایز است یا واجب است؟ آیا می توان از فتاوای زیر استنباط کرد که فقها قائل به وجوب حفظ نفس هستند؟ در آن صورت آیا تعارض نقل شده در مطلب زیر را چگونه پاسخ می دهند؟ نقل قول:(9-فروردين-1399, 19:02)هادی اسکندری نوشته: جواز تعجیز نفس از نماز اختیاریhttp://mobahathah.ir/showthread.php?tid=1924&pid=7231#pid7231 بنابراین طبق استدلال زیر باید بگوییم که مذاق شریعت این است که بین قتل نفس و خودکشی و اصلاح نظام بانکی قائل به جواز خودکشی اعتراضی می شود. (1-آذر-1399, 20:45)1972392352 نوشته: اولا به [اقدام به اصلاح نظام بانکی با تهدید به] خودکشی خرده نگیرید؛ زیرا شاید ایشان احساس کرده که بین حفظ نفس و نهی از ربای محرم، تزاحم واقع شده و در این تزاحم، ادله نهی از ربا را مقدم دانستند.يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُوله.....http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=1025&pid=8221#pid8221 (11-بهمن-1397, 18:44)حسین بن علی نوشته: مشکل دیگری هم وجود داره زیرا برخی مانند مرحوم تبریزی به جهت فقدان دلیلی معتبر، اصلا حفظ نفس را جز در موارد اجماع واجب نمی دانند RE: منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - علاوی - 3-دي-1401 نقل قول:عبارت محقق این است «لو أخذ الجعل من المتحاكمين ففيه خلاف و الوجه التفصيل فمع عدم التعيين و حصول الضرورة قيل يجوز و الأولى المنع» اگر در فرضی که برای فردی پذیرش شغل قضا تعین ندارد و می تواند شغل دیگری هم پیدا کند ولی به دلیل مشکل مالی اضطرار به پذیرفت قضاوت هست. بگوییم اخذ اجرت اشکالی ندارد زیرا اخذ اجرت بر واجبات نیست زیرا وجوب قضا ساقط شده است. اشکال این است که در شرایط فعلی سن ورود به دستگاه قضایی و استخدامی کم است یعنی در شرایطی که فرد هنوز تشکیل خانواده نداده یا فرزندان زیادی ندارد یا به دلیل جوانی خود و والدینش مبتلا به هزینه های درمان نشده دچار اضطرار مالی هم نشده ولی بعد از ابتلا مالی در سنین بالاتر، دیگر به دلیل اضافه سن نمی تواند وارد قضا شود. مقصود این است که اگر اضطرار و حفظ نفس وجوب داشته باشد. تزاحم وجوب حفظ نفس با وجوب قضا فعلی نیست. بلکه اضطرار مالی و لزوم و وجوب حفظ نفس در آینده دور بعد از فرزند دار شدن یا بیماری والدین اتفاق می افتد. RE: منوط شدن رضایت ولی دم مقتول به وارد شدن جنایتی بر قاتل - علاوی - 3-دي-1401 (3-دي-1401, 16:44)علاوی نوشته:نقل قول:عبارت محقق این است «لو أخذ الجعل من المتحاكمين ففيه خلاف و الوجه التفصيل فمع عدم التعيين و حصول الضرورة قيل يجوز و الأولى المنع» این نظر استاد قائینی هم مرتبط است. نقل قول: اگر آنچه در آینده اتفاق میافتد واجب باشد مثلا معالجه در آینده بر این فرد واجب باشد، لمس و نظر [نامحرم در امروز] برای او جایز است و یا تعلم واجب میشود و لمس و نظر هم واجب میشود |