نکته علمی: اعراب لفظی و اعراب معنوی - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5) +--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9) +---- انجمن: فقه استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=51) +---- موضوع: نکته علمی: اعراب لفظی و اعراب معنوی (/showthread.php?tid=1110)

اعراب لفظی و اعراب معنوی - محمود رفاهی فرد - 23-فروردين-1397 مرحوم آیه الله سید احمد شبیری مطلبی دارند که در مثل فی الدار رجل، مخبر عنه حقیقی الدار است و نه رجل. یعنی مراد اصلی این است که دار خالی نیست. استاد در بسط این نکته بیان نمودند که یک مبتدا و خبر لفظی داریم و یک مبتدا و خبر معنوی. برخی احکام مربوط به مبتدا و خبر لفظی است و برخی مربوط به مبتدا و خبر معنوی. به هر حال در فی الدار رجل مبتدای لفظی همین رجل است و لذا وقتی اِنّ بر سز این جمله می آید رجل منصوب می شود. این اعراب ها مربوط به مبتدا و خبر لفظی است. اما برخی احکام مربوط به مبتدا و خبر معنوی است. مثلا این که مبتدا باید معرفه باشد مربوط به مبتدای معنوی است. مخبر عنه واقعی است که باید معرفه باشد. در آیه 234 سوره بقره (و الذین یتوفون منکم و یذرون ازواجا یتربصن بانفسهن ارعه اشهر و عشرا) بحثی است که عائد از خبر به مبتدا چیست. از زجاج نقل شده که چون مخبر عنه اصلی در مبتدا همان ازواج است رجوع ضمیر یتربصن به ازواج برای عائد مبتدا به خبر کفایت می کند. این مطلب را می توان در قالب نکته ای که طرح شد بیان کرد. یعنی لزوم وجود رابط، در مورد مبتدای معنوی و مخبر عنه حقیقی است و نه مبتدای لفظی.فلیتامل خارج فقه، فروردین97