مباحثه، تالار علمی فقاهت
آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مطالب علمی (اصولی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=28)
+--- موضوع: آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ (/showthread.php?tid=112)



آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - اشکذری - 19-بهمن-1391

از جمله آراء مرحوم خوئی این است که اوامری که ارشاد به فساد دارند را نمی توان حمل بر استحباب نمود زیرا فساد دائر مدار وجود و عدم است و مرتبه ضعیف و قوی در آن متصور نیست.

به نظر می رسد این رای مرحوم خوئی به مانند اکثر آراء ایشان که عمدتا ضابطه ای و قاعده مند و عقلی است بدون توجه به مبحث اعتبار و سهل بودن امر در این دامنه بوده است فلذا بعید نیست بگوئیم حمل بر استحباب ایرادی ندارد. این مسئله در امور روز مره هم اتقاق می افتد و بسیار طبیعی است.


RE: آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - اعلایی - 19-بهمن-1391

با سلام
به نظر بحث باید به نحو برهانی مطرح شود. می توان بحث را این گونه توضیح داد امری که ارشاد به خللی در عمل دارند، گاه خلل مرشد الیه به نحوی است که موجب سلب وصف صحت از عمل می شود و گاه به نحوی است که موجب سلب وصف کمال می گردد. بنابراین اگر قرینه ای داشته باشیم مبنی بر عدم بطلان عمل مذکور باید امر ارشادی مذکور را ارشاد به خلل موجب سلب کمال بنماییم.
البته ظاهرا اصطلاحا به این نوع امر، امر ارشادی استحبابی نمی گویند زیرا استحباب از اقسام احکام تکلیفی است و این حکم مستفاد از امر حکم وضعی است.


RE: آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - جواهری - 24-بهمن-1391

من دقیقا متوجه سوال نشدم
ولی اگر بحث این باشد که امر ارشاد به فساد باشد خب استحباب چه چیزی را می خواهد ثابت کند چیزی که فاسد حقیقی است
یا بحث در این است که چرا ارشاد به فساد می کنید و حمل به استحباب نمی کنید بگویید فاقد شرط فاسد نیست بلکه بگویید ثواب کمتری دارد؟


RE: آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - اشکذری - 29-بهمن-1391

(24-بهمن-1391, 00:10)جواهری نوشته: من دقیقا متوجه سوال نشدم

برای وضوح موضع کلام به این مثال توجه کنید:
حضرت در پاسخ کسی که شک در وضو گرفتن دارد می فرماید یعید صلاته. این بیان حضرت را ارشاد به فساد نماز دانسته و می گویند در تعارض با روایت دیگر یا هر سبب دیگری نمی توان این سخن حضرت را حمل بر استحباب نمود زیرا امر فاسد که ذی مراتب نیست.


RE: آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - سيد حسن روح بخش - 23-اسفند-1391

بسم الله الرحمن الرحیم
خود آقای خوئی قده ملتزم به این حرف نبوده ولذا در مثل تطهیر ظرفی که توسط سگ نجس شده فرموده اند هفت بار تعفیر مستحب است, با اینکه یقینا امر به تعفیر هفت بار ارشاد به این بوده که این هفت بار مطهر است
در اینجا به کلامی از استاد شهیدی اشاره میشود»
ان الخطاب الارشادي لايأبى عن الحمل على الاستحباب، فان الروايات الواردة في نزح ماء البئر اذا وقع فيه عين النجاسة، فهذه الروايات ظاهرة في الارشاد الى نجاسة ماء البئر، ولكن هذا الظهور حجة مادام لم يرد نص على ان ماء البئر واسع لايفسده شيء، فاذا ورد في صحيحة ابن بزيع ان ماء البئر واسع لايفسده شيء فيكون قرينة على حمل الأمر بالنزح على الاستحباب، بينما اننا كنا نعمل بظهور خطاب الأمر بالنزح في كونه ارشادا الى النجاسة مالم يرد هذه القرينة الصارفة، وهذا جمع عرفي


RE: آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - شیخ خوئی - 20-دي-1393

با سلام.
ادعای مرحوم خوئی این است که ارشاد به فساد، قابل حمل بر استحباب نیست نه هر ارشادی. و این مدعی کاملا متین و واضح است. اشکالاتی که به کلام ایشان شده ناشی از عدم تامل در فرمایش ایشان است.


RE: آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - اعلایی - 22-دي-1393

توجه شود که بحث در اینجا به این نحو نیست که ما یک امر داریم که مسلّم است ارشاد به فساد و بحث این است که آیا این امر میتواند استحبابی باشد یا نه؟ چرا که این مطلب در حکم قضیه به شرط محمول بوده و بحثی ندارد!!!
بلکه بحث این است که ما یک امر داریم که مسلم است که برای ارشاد میباشد اما امر مذکور دارای معارض میباشد. مثال عینی این مطلب که مرحوم خویی این بحث ذیل آن مطرح کرده اند روایت زیر میباشد:
عن جميل و محمّد بن حمران عن أبي عبد اللّٰه (عليه السلام): في الرجل الحرّ يلزمه صوم شهرين متتابعين في ظهار فيصوم شهراً ثمّ يمرض «قال: يستقبل، فإن زاد على الشهر الآخر يوماً أو يومين بنى على ما بقي»
در این روایت عبارت «یستقبل» امر ارشادی است که عده ای به قرینه روایت زیر آن را حمل بر استحباب نموده اند:
سليمان بن خالد: عن رجل كان عليه صيام شهرين متتابعين‌ فصام خمسة و عشرين يوماً ثمّ مرض، فإذا برئ يبني على صومه أم يعيد صومه كلّه؟ «قال: بل يبني على ما كان صام ثمّ قال: هذا ممّا غلب اللّٰه عليه، و ليس على ما غلب اللّٰه عزّ و جلّ عليه شي‌ء»
طبیعی است که اینکه در اینجا بگوییم امر به استقبال ارشاد به فساد است و ارشاد به فساد قابل حمل بر استحباب نیست، اشکال بر این حمل محسوب نمیشود زیرا در جواب میگوییم ارشاد به فساد بودن امر مذکور مسلم نیست زیرا به قرینه روایت دوم، امر در روایت اول ارشاد به فقدان کمال است.
بنابراین آنچه باید در اینجا مورد بحث قرار بگیرد این است که آیا متصور است که امر ارشادی ارشاد به معنایی باشد که با صحت مأتی به منافات نداشته باشد یا اینکه امر ارشادی همواره ارشاد به فساد است که با صحت مأتی به سازگار نیست؟


RE: آیا در امر ارشادی حمل به استحباب ممکن است؟ - حسین بن علی - 8-بهمن-1397

به نظر بحث مفیدی است خصوصا که دو سال به طول انجامیده و اساتید معظم حال حاضر مدرسه نیز در آن حضور دارند