مراد از یوم در احکام شرعی - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5) +--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9) +---- انجمن: فقه استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=51) +---- موضوع: مراد از یوم در احکام شرعی (/showthread.php?tid=1145)

مراد از یوم در احکام شرعی - محمود رفاهی فرد - 18-ارديبهشت-1397 در احکام فراوانی، یوم و ایام موضوع حکم قرار گرفته اند. یکی از مسائل مطرح در این احکام، تحدید دقیق یوم است که آیا به معنای نهار در مقابل لیل است یا به معنای شبانه روز (بیست و چهار ساعت) است و یا ... و آیا تلفیق از دو روز صحیح است و یا خیر؟ استاد به تبع والد معظمشان در مساله ی اقل ایام حیض قایل به شبانه روز هستند بر خلاف مساله ی ده روز اقامتی که باعث تمام شدن نماز مسافر می شود و چند قرینه برای این مطلب ذکر کردند. یکی از این قراین این بود که زمان حیض تعبدی محض نیست و ریشه های عقلائی دارد و در این امر، وقتی معیاری برای تحدید بیان می شود ظاهر این است که مقدار ثابتی است و این امر تنها با شبانه روز  سازگار است. چرا که بنا بر این وجه، هر زمان که حیض آغاز شود اقل آن هفتاد و دو ساعت خواهد بود اما اگر قایل به نهار در قبال شب بشویم در فرضی که پنج دقیقه قبل روز حیض آغاز شود با غروب روز سوم اقل حیض تمام می شود ولی اگر پنج دقیقه بعد آغاز روز حیض آغاز شود اگر تلفیق را بپذیریم تا اول روز چهارم باید صبر کرد یعنی به اندازه ی یک شب اضافه می شود و اگر تلفیق را نپذیریم کل روز بعد اضافه می شود و این که با همچین تفاوتهای کمی انقدر زمان اقل حیض تغییر کند بر خلاف ارتکازات است. (شاید بتوان این گونه تعبیر کرد که ارتکاز یکسان بودن زمان اقل حیض که ریشه ی طبیعی و عقلائی دارد و تعبد محض نیست) قرینه می شود که از ادله، مقدار ثابتی استظهار شود و این تفاوتها خلاف این استظهار است) لکن سوالی  که هست این است که اگر قوت ظهور کلمه ی یوم در نهار در قبال لیل را بپذیریم آیا این قرینه ای که طرح شد آیا اصلا مد نظر عرف بوده تا با آن از ظهور کلمه ی یوم رفع ید کند؟ اگر زنی شنیده بود که اقل ایام حیض ثلاثه ایام است و بعد در ابتدای روز حایض می شد آیا با غروب روز سوم با خود نمی گفت که سه روز گذشت یا به چنین قرینه ای التفات می کرد و می گفت باید تا ابتدای فردا صبر کنم؟