+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=36)
+---- موضوع: نقد نظر امام (ره)مبنی بر حجیت عقلاییه داشتن اطلاق (/showthread.php?tid=1167)
نقد نظر امام (ره)مبنی بر حجیت عقلاییه داشتن اطلاق - سید رضا حسنی - 1-آذر-1397
استاد شهیدی:
حجت عقلائیه بودن اطلاق در کلام امام قدس سره
برخی همانند امام قدس سره به جای تعبیر به حکم عقل، تعبیر کرده اند که اطلاق ظهور نیست، بلکه حجت عقلائیه است. ایشان این مطلب را در مورد خطاب امر هم مطرح کرده و فرموده اند: صیغه امر ظهور در وجوب ندارد؛ چون خطاب امر در مورد مستحبات هم به کار رفته است، اما تا زمانی که ترخیص در ترک وجود نداشته باشد و به مکلف واصل نشود، خطاب امر حجت عقلائیه بر وجوب خواهد بود و لذا عقلا بر آن احتجاج می کنند.
بنابراین مطلق حجت عقلایی است که عقلاء برای حفظ نظام اجتماعی در کنار سایر حجج مانند قطع و ظهورات به آن قائل شده اند.
کلام امام قدس سره مبنی بر حجت عقلائی بودن مطلق، قابل فهم است، اما وجدان عقلایی ما مساعدت نمی کند که حجیت عقلائیه در خطاب مطلق ناشی از ظهور نباشد. شاهد این مطلب اینکه اگر شبهه عرفیه وجود داشته باشد که مولی در مقام بیان است، عقلاء به مطلق احتجاج نمی کنند. علاوه بر اینکه اگر متکلم دارای منهج مختلف با عقلا باشد و بر مخصص منفصل اعتماد کند، به اطلاقات او تمسک نخواهد شد.
بنابراین اطلاق، ناشی از ظهور حال متکلم است که «ما سکت عنه لم یرده» و به عبارت دیگر حال متکلم این است که به روش عقلایی سخن می گوید و تمام مراد خود را با خطاب واحد بیان می کند و این ظاهر حال منشأ ظهور خطاب خواهد شد. البته ظهور شکل گرفته در مطلق، ظهور ناشی از سکوت است و لذا نسبت به عام که ظهور ناشی از بیان است، ضعیف تر خواهد بود.
RE: نقد نظر امام (ره)مبنی بر حجیت عقلاییه داشتن اطلاق - مسعود عطار منش - 5-آذر-1397
مطلب نقل شده از مرحوم امام بسیار مبهم است چون قرار دادن حجیت عقلائیه در مقابل ظهور بسیار غریب است مگر ظهور حجیتش ار از فضایی غیر از فضای عقلاء بدست آورده است . لطفا بیشتر در مورد کلام مرحوم امام توضیح دهید تا این مقابله ها روشن تز شود .