مباحثه، تالار علمی فقاهت
دو بیان و مبنی در حجیت فی الجمله متعارضین - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=36)
+---- موضوع: دو بیان و مبنی در حجیت فی الجمله متعارضین (/showthread.php?tid=1185)



دو بیان و مبنی در حجیت فی الجمله متعارضین - سید رضا حسنی - 23-آذر-1397

دو بیان در حجیت فی الجمله متعارضین:
طلب اول: مطلب صاحب کفایه است. ایشان گفته اند تساقط خبرین متعارضین فی الجمله است. یعنی چه؟ یعنی شما علم اجمالی دارید که یکی از این دو خبر کاذب است. یا آن خبری که می گوید نماز جمعه واجب تعیینی است یا آن خبری که می گوید نماز جمعه واجب تخییری است. چون وجوب تخییری و وجوب تعیینی ضدان هستند. پس یکی از این دو خبر کاذب است. ولکن احتمال صدق یکی از این دو خبر را که می دهیم. علم به کذب کلا الخبرین که نداریم.
صاحب کفایه فرموده: دلیل حجیت خبر مانعی ندارد شامل آن خبر آخر غیر الخبر المعلوم بالاجمال کذبه بشود. می گوئیم یکی از این دو خبر یقینا دروغ است، شک داریم خبر دوم دروغ است یا راست، صدّق العادل، انشاء الله راست است. نتیجه اش می شود حجت اجمالیه بر ثبوت احد الحکمین. ما حجت اجمالیه داریم که یا نماز جمعه واجب تعیینی است یا واجب تخییری است، که نتیجه اش این است که دیگر نیازی به نماز ظهر خواندن بعد از نماز جمعه نیست.
مطلب دوم: مطلب مرحوم شیخ و محقق نائینی است. گفته اند دلالت مطابقیه این دو خبر تساقط می کند، ولی دلالت التزامیه در این دو خبر حجت است. ما یک ظهور مطابقی داریم که نماز جمعه واجب تعیینی است. این ظهور مطابقی با آن ظهور مطابقی در خبر آخر که نماز جمعه واجب تخییری است تعارض وتساقط می کنند. هر دو تساقط می کنند. اما ظهور التزامی هر دو این است که نماز ظهر واجب تعیینی نیست. چه نماز جمعه واجب تعبینی باشد چه واجب تخییری، تیجه اش این است که نماز ظهر واجب تعیینی نیست به عنوان ظهور التزامی این دو خبر. این ظهور التزامی مشمول دلیل حجیت ظهور است. ومعارض هم که نیستند این دو خبر در این دلالت التزامیه. این دلالت التزامیه می شود حجت بلامعارض.