+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مطالب علمی (فقهی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=27)
+--- موضوع: بررسی کلام علامه طباطبایی در بحث اعتباری بودن اوامر توسط استاد سید احمد مددی (/showthread.php?tid=1208)
بررسی کلام علامه طباطبایی در بحث اعتباری بودن اوامر توسط استاد سید احمد مددی - خیشه - 5-دي-1397
کیفیت اعتبار امر
مرحوم طباطبایی در مقاله ششم از کتاب اصول فلسفه به مناسبتی وارد تفسیر امر و نهی میشود. ایشان امر را به معنای توسعه وجود آمر و مامور را جزئی از وجود خود دیدن، تفسیر میکند. استاد سید احمد مددی فرمود از کلام ایشان دو نکته استفاده میشود. نکته اول این است که امر و نهی یک امر اعتباری است زیرا دیدن و اعتبار کردن به کار برده شده است پس امر و نهی تکوینی نیست. بر خلاف مختار مرحوم آغا ضیاء که ایشان احکام تکلیفی را تکوینی میداند زیرا در احکام تکلیفی یک اراده است و یک ابراز. و هر دو نیز تکوینی هستند.
نکته دوم: معنای ایشان از امر و نهی مبتنی بر تفسیر امر مولوی به رابطه عبد و مولی است. در این که امر مولوی بر چه پایه ای بنیان گذاری شده است اختلاف است. ممکن است گفته شد وقتی مولی نسبت به مامور امر دارد او را شعاع وجودی خود اعتبار میکند فلذا در این صورت اگر عبد امتثال نکرد به خاطر انجام ندادن فعل عقاب نمیشود بلکه به خاطر اهانت به مولی عقاب میشود اما اگر رابطه عبد و مولی در نظر گرفته نشود نظیر قوانینی که در بین الملل و یا پارلمان ها وضع میشود اگر شخصی مرتکب خلاف شود به خاطر خود فعل عقاب میشود نه اهانت به مولی. زیرا در این فرض مولی در نظر گرفته نشده است.
مقرر نیز عرض میکند که شاید بحث حرمت و عدم حرمت تجری بر این دو تفسیر پایه گذاری شود یعنی اگر رابطه عبد و مولی در نظر گرفته شود تجری حرام است چون اهانت به مولی رخ داده است و الا حرام نیست.