(20-فروردين-1392, 18:15)صدر نوشته: سلام
در تواتر معنوی سلسله ای از روایات در صدد بیان یک قضیه هستند که تواطی بر کذبشان محال است. اما در تواتر اجمالی ما کاری نداریم که روایات درصدد بیان چه چیزی هستند اما یک وجه مشترک دارند که بالمطابقه یا بالملازمه در همه موجودند و ما می دانیم یکی از این ها از امام صادر شده اند.
نکته این است که تواتر اجمالی همیشه زودتر از تواتر معنوی ثابت میشود. مثلا پنچ روایت در یک کتاب موجود است که چندان ربطی به هم ندارند و ما مطمئن هستیم حداقل یکی از معصوم صادر شده است. در نتیجه یک قدر مشترک که خودمان انتزاع کزدیم برایمان ثابت میشود. اما تواتر معنوی وجود ندارد.چون روایات درصدد بیان یک معنا نیستند.

با سلام
در تواتر معنوی بایستی قدر مشترکی وجود داشته باشد که آن قدر مشترک یا به وسیله ی دلالت مستقیم الفاظ روایات لکن با عبارات گوناگون بیان می شود و یا این که مدلول التزامی آن روایات است، البتّه تمام مدلول التزامی آن ها نه بخشی از مدلول التزامیشان.

امّا در تواتر اجمالی بنا بر نظر بسیاری از علماء اصلاً وجود قدر مشترک لازم نیست و اگر هم لازم باشد( که طبق نظریّه ی آیت الله صدر لازم است) همین مقدار کافی است که در مدلولی از مدالیل التزامی روایات، قدر مشترکی وجود داشته باشد و این دخلی به تواتر معنوی مصطلح که اشتراک در تمام مدلول التزامی را می طلبید، ندارد.: