+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=25)
+---- موضوع: نکته علمی: انگیزه شارع در خطابات (/showthread.php?tid=1254)
انگیزه شارع در خطابات - مسعود عطار منش - 22-دي-1397
جلسۀ 106 مورخ 7/7/97
یکی از شواهدی که مرحوم امام برای بحث خطابات قانونیه ذکر فرموده اند عبارت از این است که اگر قرار باشد خطابات را منحل بدانیم و تک تک اشخاص را جداگانه لحاظ کنیم می بایست عصات و کفار را مشمول خطاب ندانیم زیرا کسی که قطعا عصیان می کند امر و نهی کردن او به داعی انبعاث معنا ندارد و حال آن که بالوجدان عصات هم مکلف و مأمور ، به تکالیف می باشند و این وجدان شاهد بر شمول خطاب برای آنهاست به نحو قانونی
استاد در پاسخ به این مطلب فرمودند غرض از خطاب تنها بعث و انبعاث نیست بلکه گاهی خطابات به داعی اتمام حجت است و شاهد بر آن خطاباتی است که خداوند در قرآن کریم به فرعون و امثال او بیان نموده است که در عین این که خطاب به صورت شخصی است نه نه به نحو عمومات قانونی ولی شمولش برای معلوم العصیان بدون اشکال بوده است و نکته اش در همین است که گاهی غرض از خطاب اتمام حجت است لیهلک من هلک عن بینه و یحیی من حی عن بینه .
RE: انگیزه شارع در خطابات - علی آمنی - 17-بهمن-1401
(22-دي-1397, 11:41)مسعود عطار منش نوشته:
استاد در پاسخ به این مطلب فرمودند غرض از خطاب تنها بعث و انبعاث نیست بلکه گاهی خطابات به داعی اتمام حجت است و شاهد بر آن خطاباتی است که خداوند در قرآن کریم به فرعون و امثال او بیان نموده است که در عین این که خطاب به صورت شخصی است نه نه به نحو عمومات قانونی ولی شمولش برای معلوم العصیان بدون اشکال بوده است و نکته اش در همین است که گاهی غرض از خطاب اتمام حجت است لیهلک من هلک عن بینه و یحیی من حی عن بینه .
ما هم قبول داریم که این کلام که غرض از حکم مولی همیشه بعث و انبعاث باشد، درست نیست و این مساله حکمت جعل است و علتش چنانکه استاد هم اشاره فرمودند با توجه به آیات قران، اتمام حجت است ولی همین پاسخ استاد نشان می دهد که در فعلیت حکم قدرت شرط نیست و این طور نیست که مولی حکم برای قادرین جعل کند بلکه برای اعم از قادرین جعل می کند و این جواب در حقیقت تثبیت خطابات قانونیه در مقام انحلال است که قدرت مکلف را همیشه در فعلیت لحاظ می کند.
به عبارت دیگر آنچه برای جعل مولی لازم است این است که متعلق را ملاحظه کند که مصلحت غالبه یا مفسده غالبه برای طبیعی مکلفین دارد یا ندارد و اینکه الان فلان مکلف خاص قدرت دارد یا کافر نیست و یا ناسی نیست، دخیل در غرض جعل مولی نیست بلکه مربوط به تنجز حکم است.
RE: انگیزه شارع در خطابات - مسعود عطار منش - 21-بهمن-1401
کسی که قدرت ندارد نه قابل بعث و زجر است و نه اتمام حجت برایش مطرح است.
چگونه این بیان را تثبیت خطابات قانونی دانستید؟
لطفا تثبیت بودن این بیان را تقریب بفرمایید.