اگر یک شخصی به دیگری تعدی ای نماید و جنایتی وارد کند که این تعدی یک واکنش طبیعی و عکس العمل طبیعی به همراه داشته باشد اگر شروع کننده دعوا کشته شود قاتل را قصاص نمی کنند هر چند دیه ثابت است و اجازه ی چنین عکس العملی را نداشت. مثلا اگر کسی ضربه ای به کسی زد و طرف مقابل هم در جواب ضربه ی او ضربه ای را وارد کرد که منجر به قتل شد این قتل قصاص ندارد. دلیل ما هم بر این مطلب صحیحه حلبی و صحیحه سلیمان بن خالد است که در آن آمده است«: من اعتدى فاعتدي عليه فلا قود له» البته اکثر فقها این روایت را در فرض دفاع مطرح کرده اند که ما دلیلی برای این نمی یابیم بعد از اینکه فرض دفاع در فقره های قبلی همین روایت آمده است.

1397/11/8