مباحثه، تالار علمی فقاهت
نکته علمی: برائت در شبهه موضوعیه نهی از صرف الوجود - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9)
+---- انجمن: فقه استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=14)
+---- موضوع: نکته علمی: برائت در شبهه موضوعیه نهی از صرف الوجود (/showthread.php?tid=1364)



برائت در شبهه موضوعیه نهی از صرف الوجود - حسین بن علی - 8-اسفند-1397

در شبهه موضوعیه نهی از صرف الوجود برائت جاری می شود یا اشتغال؟؟

استاد شهیدی در تاریخ 6 بهمن فرمودند:
در نهی از صرف الوجود که با عصیان یک فرد، نهی از بین می رود؛ اگر شبهه مصداقیه داشته باشیم قاعده برائت جاری است یا اشتغال؟
مرحوم شیخ قائل به برائت و مرحوم آخوند قائل به اشتغال هستند. مرحوم امام و آقای خویی و... همانند مرحوم شیخ قائل به برائت شده اند ولی به نظر این بحث مبنایی است.
اگر نهی را به معنی زجر از فعل بدانیم برائت جاری می شود و اگر نهی را به معنی طلب الترک بدانیم قاعده اشتغال جاری خواهد بود؛ زیرا ترک افراد عین ترک طبیعت نبوده بلکه سبب آن می باشند و به همین جهت استصحاب عدم الافراد، اثبات عدم طبیعت را نمی کند بنابر این شک در عدم طبیعت مسبب از شک در فرد است و لذا تکلیف معلوم بوده و در محصل آن شک شده است.
اما اگر نهی را به معنای زجر از طبیعت بدانیم، افراد محقق طبیعت هستند بنابر این شک در تحقق فرد عین شک در  تحقق طبیعت است ولذا نسبت به شبهه مصداقیه، برائت از تعلق زجر به فرد جاری میشود.
اما از آنجا که مبنای دوم صحیح است برائت در شبهه موضوعیه نهی از صرف الوجود جاری می شود.