+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=36)
+---- موضوع: عدم دلیلیت روایت مرفوعه زراره بر اصل تخییر عند التعارض (/showthread.php?tid=1394)
عدم دلیلیت روایت مرفوعه زراره بر اصل تخییر عند التعارض - سید رضا حسنی - 17-اسفند-1397
یکی دیگر از ادله ایت که برای اصل تخییر در کلمات فقهاء مطرح شده است روایت مرفوعه زراره می باشد. در این مختصر به بررسی آن توسط استاد شهیدی پرداخته می شود:
.مرفوعه زراره
« َ رَوَى الْعَلَّامَةُ قُدِّسَتْ نَفْسُهُ مَرْفُوعاً إِلَى زُرَارَةَ بْنِ أَعْيَنَ قَالَ: سَأَلْتُ الْبَاقِرَ ع فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ يَأْتِي عَنْكُمُ الْخَبَرَانِ أَوِ الْحَدِيثَانِ الْمُتَعَارِضَانِ فَبِأَيِّهِمَا آخُذُ فَقَالَ يَا زُرَارَةُ خُذْ بِمَا اشْتَهَرَ بَيْنَ أَصْحَابِك….. فَقُلْتُ إِنَّهُمَا مَعاً موافقين [مُوَافِقَانِ] لِلِاحْتِيَاطِ أَوْ مخالفين [مُخَالِفَانِ] لَهُ فَكَيْفَ أَصْنَعُ فَقَالَ ع إِذَنْ فَتَخَيَّرْ أَحَدَهُمَا فَتَأْخُذُ بِهِ وَ تَدَعُ الْآخَر»[1].
مناقشه محقق خویی
السيد الخوئي قده على الاستدلال بها بان الراوي فرض كون كلا المتعارضين مشهورين، والظاهر من الشهرة معناها اللغوي وهو الوضوح، يقال "شهر فلان اي اوضحه، فالمراد من الخبر المشهور هو الخبر الواضح والقطعي"سيفه الصدور، فلاتشمل المرفوعة فرض كون كل من المتعارضين ظني الصدور؛
اشکال شهید صدر به محقق خویی
واشكل عليه السيد الصدر قده بانه لو كان المراد من الخبر المشهور هو الخبر القطعي الصدور لما بقي مجال للترجيح بالاعدلية والاوثقية في تعارض الخبرين المشهورين حسب ما ذكر في المرفوعة، فلابد ان تكون الشهرة فيها بمعنى لايوجب كون الخبر قطعي الصدور بان يراد بها الشهرة الفتوائية، او اذا اريد منها الشهرة الروائية فلابد ان لاتكون الشهرة بدرجة توجب القطع بالصدور؛ وهذا الاشکال تام.
برخی در اشکال سندی به این روایت هم گفته اند که این روایت در کتب علامه پیدا نشده است. در نظر استاد شهیدی این اشکال درست نیست. زیرا همه ی کتب علامه به دست ما نرسیده است. ایشان در خلاصه الاقوال نامی از کتبی از خود می برد که هیچ کدام الان موجود نیست. وعدّ منها ايضا كتاب الدر والمرجان في الاحاديث. اشکال اصلی استاد به سند روایت این است که علامه به زراره سند ندارد و مرفوعه است.
[1] عوالی اللئالی، محمد بن ابی جمهور احسائی، ج4، ص133.