مباحثه، تالار علمی فقاهت
اجماع مدرکی - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9)
+---- انجمن: فقه استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=51)
+---- موضوع: اجماع مدرکی (/showthread.php?tid=1438)



اجماع مدرکی - محمود رفاهی فرد - 29-فروردين-1398

برگرفته از خارج فقه، ۹۷/۱۲/۱۱
گاهی اشکال می شود که فلان اجماع، مدرکش معلوم و یا محتمل است و لذا حجیت ندارد و خودمان باید مدرک معلوم یا محتمل را بررسی کنیم. استاد به نقل از والد معظمشان به این مطلب اشکال کردند که اگر امکان دارد همه ی علماء در استناد به مدرکی اشتباه کنند (و واقعا هم این امکان وجود دارد) دیگر این که مدرک آنها نزد ما موجود باشد یا نباشد، چه دخالتی دارد؟ به بیان دیگر، اشکالی که در حجیت اجماع مدرکی می کنند در واقع، اشکال به اصل حجیت اجماع بنا بر مسلک حدس است.
اما خود ایشان، حجیت اجماع را بنا بر تقریر معصوم می دانند. بنا بر این مسلک، مدرکی بودن میتواند فی الجمله تاثیر گذار باشد. چرا که شرط حجیت اجماع بنا بر این مسلک، احراز اتصال زمان اجماع به زمان ائمه ی سابق علیهم السلام است. اگر این امر، احراز شد، ولو اجماع مدرکی باشد حجت خواهد بود. حتی اگر مدرک مجمعین به نظر ما ناتمام باشد. این احراز، ممکن است با اموری چون محل ابتلاء بودن مساله و یا محل بحث بودن بین فقهای مذاهب در اعصار سابقه محقق شود. از سوی دیگر، مدرکی بودن، میتواند مخل به این احراز شود. چرا که چه بسا ممکن است که مثلا شیخ طوسی با استناد به مدرکی فتوایی بدهند و دیگران نیز از ایشان تبعیت کنند....
(بنده نفهمیدم مدرکی بودن بنا بر مسلک مختار استاد، چگونه تاثیر گذار است؟ اگر با اموری مانند شیوع ابتلاء یا اختلاف درباره ی مساله، احراز اتصال میشود، دیگر بود و نبود مدرک دخالتی ندارد، اگر هم این امور نباشد، بود و نبود مدرک تاثیری ندارد. اگر اشکال این است که شاید شیخ طوسی به مدرکی استناد نموده و دیگران از ایشان تبعیت کرده اند، دیگر چه مدخلیتی دارد که ما مدرک ایشان را بدانیم یا نه؟ یعنی همان اشکالی که در مورد مسلک حدس کردند در مورد مسلک تقریر هم مطرح است(؟))