ب: اختصاص به خبر قطعی الصدور از باب قدر متیقن

نکته دیگر در مورد مرجحیت احدثیت که در کلام شهید صدر در بحوث مطرح شده این است که فرضا اگر این روایات دلالت بر ترجیح خبر أحدث داشته باشد، با توجه به اینکه این مطلب خلاف مرتکز است، باید به قدر میتقن اخذ شود. برای روشن شدن قدر متیقن هم باید به دو نکته توجه شود. اول: مخاطب معاصر امام علیه السلام بوده است. دوم: مورد روایت کنانی و حسین بن مختار دو خبر قطعی الصدور است؛ چون در این دو روایت تعبیر «حَدَّثْتُكَ» وجود دارد که با این شرائط که از خود امام علیه السلام شنیده شود، قطع به صدور وجود خواهد داشت.

البته در روایت معلی بن خنیس تعبیر «إِذَا جَاءَ حَدِيثٌ عَنْ أَوَّلِكُمْ وَ حَدِيثٌ عَنْ آخِرِكُمْ» به کار رفته است و لذا فرض نشده است که امام علیه السلام حدیث را بیان کرده باشند و در نتیجه این روایت اختصاص به دو حدیث قطعی ندارد و شامل دو خبر ظنی هم می شود.

حال اگر گفته شود که از بین این سه روایت، اطمینان به صدور یک روایت وجود دارد، قدرمتیقن خبر قطعی الصدور خواهد بود الا اینکه سند روایت معلی بن خنیس که از جهت قطع به صدور اطلاق دارد، پذیرفته شود که صحت سند این روایت مورد قبول همگان نیست؛ چون وثاقت اسماعیل بن مرار در نزد بسیاری ثابت نیست. علاوه بر اینکه معلی بن خنیس توسط نجاشی تضعیف شدید شده است.

نکته دیگر در مورد روایت معلی بن خنیس این است که این روایت نسبت به عصر غیبت اطلاق ندارد؛ چون در این روایت معلی بن خنیس تعبیر «بِأَيِّهِمَا نَأْخُذُ» را به کار برده است و امام علیه السلام هم تعبیر «خُذُوا بِهِ حَتَّى يَبْلُغَكُمْ عَنِ الْحَيِّ فَإِنْ بَلَغَكُمْ عَنِ الْحَيِّ فَخُذُوا بِقَوْلِهِ» را خطاب به او بیان کرده است. علاوه بر اینکه تعبیر«فَإِنْ بَلَغَكُمْ عَنِ الْحَيِّ فَخُذُوا بِقَوْلِهِ» انصراف از حیّ غائب خواهد داشت.