مباحثه، تالار علمی فقاهت
نتیجه انسداد حجیت مطلق ظن نیست - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=36)
+---- موضوع: نتیجه انسداد حجیت مطلق ظن نیست (/showthread.php?tid=146)



نتیجه انسداد حجیت مطلق ظن نیست - یا علی - 8-اسفند-1391

با تمام بودن مقدمات انسداد، نمی توان گفت مطلق ظن حجت می شود. زیرا ادله انسداد نسبت به موارد ظنونی که می توان به آن عمل کرد، اهمال دارند. این ادله تنها ثابت می کنند که طریق ظنی جعل شده(بنا بر کشف) و یا باید تبعض در احتیاط نمود(بنا بر حکومت). اما اینکه آن طریق ظنی، همۀ ظنون یا بعض ظنون اقوا است، نسبت به این ساکت است. یا در تبعض در احتیاط، تا چه مرحله ای می توان ترک احتیاط نمود، ادلۀ انسداد، مهمل است. بنابراین چون دلیل لفظی نداریم و دلیل ما لبی است. پس باید قدر متیقن از هر کدام را اخذ نماییم.
با این بیان بنا بر کشف، تنها قدر متیقن از ظنونی از جهت قوت ظن و از جهت قوت اسباب(طریق خبر) و از جهت قوت محتمل معتبر می شوند. یعنی در ابتدا ظنون دارای کاشفیت 90% مثلا که از طریق اخبار و شهرتها به ما رسیده اند، در غیر امور مهمه را عمل می کنیم اگر برای رفع انسداد کفایت نمی کرد، یک درجه نزول می کنیم به ظنون 80% مثلا و همین طور تا مرحله ای که آن ظنون برای معظم فقه کفایت کنند.
بنا بر حکومت هم این سلسله باید رعایت گردد. در مرحلۀ اول عقل از احتیاط 100% که احتیاط تام است، تنزل می کند به احتیاط 90% مثلا یعنی تنها در غیر امور مهمه که پایین ترین درجۀ وهم به تکلیف وجود دارد مثلا وهم به تکلیف 10% است و از غیر طریق اسباب عادی باشد، ترک احتیاط را می پذیرد. اگر این مقدار هم غیر ممکن یا حرجی بود یک مرحله پایین تر می آید و حکم به احتیاط 80% مثلا می کند. به هیمن ترتیب تا مرحله ای که احتیاط ممکن باشد.