مباحثه، تالار علمی فقاهت
«کتاب شناسی» تقريرات ميرزا حبیب الله رشتی از درس شیخ انصاری - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مطالب علمی (فقهی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=27)
+--- موضوع: «کتاب شناسی» تقريرات ميرزا حبیب الله رشتی از درس شیخ انصاری (/showthread.php?tid=1462)



تقريرات ميرزا حبیب الله رشتی از درس شیخ انصاری - tallebelm - 10-ارديبهشت-1398

بسم الله الرحمن الرحیم و الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین .

از جمله متقدمین و مبرزین شاگردان و مقرّرین درس شیخ انصاری ، میرزا حبیب الله بن محمد علی الرشتی النجفی ، متوفی 1312 ق  و مدفون در مشهد غروی ( سلام الله علی مشرفّه ألف التحية و الثناء ) می باشد که بعد از شیخ مرجعیت به ایشان و سید حسین ترک و میرزای شیرازی رسید .
این جمله از میرزا حبیب الله رشتی معروف است :
« شیخ سه چیز ممتاز داشت: علم، سیاست، زهد. سیاست را به حاج میرزا محمد حسن شیرازی و علم را به من داد و زهد را با خود به قبر برد » . (1)

قدر متیقن مرحوم شیخ انصاری یکی از مباحثی که در درسشان مطرح کرده بودند ، بحث صلوة المسافر بود كه عده از شاگردان به تقریر بحث همت گماشتند،
مثل ملا حسینقلی همدانی که نسخه از آن در كتابخانه حسينية شوشتري هاي نجف اشرف به رقم : 662 موجود ميباشد  . (2)
و شخص دیگری مرحوم میرزا حبیب الله رشتی هستن که مرحوم آقا بزرگ در طبقات أعلام در ذیل ترجمة ايشان مينوسد كه تقريرات درس فقه و اصول را نوشته است . (3)
از جمله آثار تقریری درس شیخ انصاری که میرزای رشتی نوشته است بحث صلوة المسافر است .
در اثر میرزا حبیب الله کاملاً میتوان مبنای انسدادی شیخ انصاری را استشمام کرد و همچنین مبانی خاصی در اینجا مطرح شده است .
اين كتاب بنابر تفحص بنده دو نسخه دارد :
1) نسخه اول نسخه کتابخانه مجلس شوری اسلامی به رقم : 30751
این نسخه در فهرست به نام  ثبت شده .
فهرستنگار نوشته که در عطف کتاب نوشته شده : " صلوة المسافر ميرزا حبيب الله رشتي " .
این نسخه نه کاتب دارد و نه تاریخ کتابت . و همچنین این نسخه در تملک سید محمد صادق طباطبایی بوده است .

2) نسخه دوم نسخه دانشگاه تهران برقم : 757 .
 کاتب این نسخه محمد شفیع بن محمود الأرموی است و تاریخ کتابتش هم : 27 ذي القعدة 1310 .
این نسخه دانشگاه تهران در تملّک ضیاء الدین نوری بوده که بعدا در تملک سید محمد مشکات آمده که به وسیله خود ایشان به کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران اهدا شده است .
آغاز نسخه : قوله الفصل الخامس فی صلوه المسافر قال الله تبارک و تعالی و الثلث الاخیر .
انجام نسخه : و کیف کان حکمه ما عرفت من غیر الاشکال . هذا آخر ما قرانا من صلوه المسافر  من کتاب شرایع الاسلام عند النجم القمقام و البدر التمام شیخنا المرتضی و استادنا المقتدی سلمه الله .

و الحاصل :
در هر دو نسخه اسم میرزا حبیب الله رشتی را فهرستنگاران نیاوردند و فقط بر حسب خاتمه نسخه نوشته تقریرات درس شیخ اما بالقرائن ثابت است که این نسخ تالیف میرزا حبیب الله رشتی هستند . و این قرینه - کما أشرنا إلیها سابقاً - عبارت است :
 اولاً: در عطف هر دو نسخه به خط کهن که حاکی از انتساب به مولف است -کما ثبت فی محله- این عبارت نوشته شده است : " صلوة المسافر ميرزا حبيب الله " .
و اين قرينه كافي در انتساب است مگر اینکه معارضی داشته باشد که ندارد .
ثانیاً : به تصريح آقا بزرگ تهرانی که میرزای رشتی ، بحث صلاه المسافر شیخ انصاری را تقریر کرده است . (4)

این کتاب را بنده تحقیق کرده ام که ان شاالله و به توفیق الهی بعد از ماه مبارک رمضان عرضه خواهد شد .

—------------------------—
پی نوشت :
1) زندگی و شخصیت شیخ انصاری، ص262.
2) نشريه نسخه هاي خطي دانشگاه تهران ، دفتر 11و12 ، ص 871
3) الذریعة ؛ 4 : 374
4) همان