مباحثه، تالار علمی فقاهت
تحلیل فهرستی یا طریقه ی فهرستی؟ - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش رجال (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=29)
+--- انجمن: قواعد رجال (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=30)
+--- موضوع: تحلیل فهرستی یا طریقه ی فهرستی؟ (/showthread.php?tid=1493)



تحلیل فهرستی یا طریقه ی فهرستی؟ - محمود رفاهی فرد - 13-تير-1398

در سالهای اخیر نظریه ی تحلیل/طریقه ی فهرستی که استاد سید احمد مددی از آن دفاع میکنند مورد توجه قرار گرفته و نقدهای متعددی هم نسبت به آن طرح شده است. با گوش دادن به جلسات تاریخ تدوین حدیث و .... به نظرم رسید که فارغ از برخی جزئیات و حواشی، اصل ادعای ایشان، اگر درست مورد توجه قرار بگیرد، بنا بر مبنای حجیت خبر موثوق به، ادعایی روشن است و جای بحث ندارد. ادعای ایشان این نیست که بررسی رجالی راویان یکسره کنار گذاشته شود و طریقه ای مسمی به طریقه ی فهرستی جای آن گذاشته شود. بلکه ادعا این است که در کنار تحلیل رجالی (در مواضعی که وثاقت راوی دخالت در وثوق به خبر دارد مثل راوی مباشر از امام) تحلیل فهرستی نیز باید مورد توجه قرار بگیرد و انتساب کتب و اعتبار نسخه ی آنها در وثوق به خبر دخالت دارد.
مثلا گاهی راوی ای که در سند ذکر شده انتقال دهنده ی نسخه ی معتبری بوده است؛ در این صورت، ضعف رجالی راوی مضر به وثوق به خبر ماخوذ از آن نسخه نخواهد بود. یا گاهی گرچه راوی ثقه است اما نسخه ای که داشته مورد اقبال اصحاب قرار نگرفته است و این میتواند مضعف وثوق به حدیث باشد. این که ما قادر بر تشخیص صغریات این نحوه تحلیل هستیم یا نه، ضرری به ادعای اصلی یعنی ناکافی بودن تحلیل رجالی نمیزند.