اگر قاتل در قتل عمد فرار کندمفتی به بین اصحاب اینست که باید دیه مقتول پرداخت شود ولی اگر قاتل قبل از قصاص بمیردمرحوم خوئی فرموده است در این صورت هم باید به ولی مقتول دیه را پرداخت کنند. ایشان به تعلیل صحیحه ابی بصیر استناد کرده است «سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ رَجُلٍ قَتَلَ رَجُلًا مُتَعَمِّداً ثُمَّ هَرَبَ الْقَاتِلُ فَلَمْ يُقْدَرْ عَلَيْهِ قَالَ إِنْ كَانَ لَهُ مَالٌ أُخِذَتِ الدِّيَةُ مِنْ مَالِهِ وَ إِلَّا فَمِنَ الْأَقْرَبِ فَالْأَقْرَبِ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ قَرَابَةٌ وَدَاهُ الْإِمَامُ فَإِنَّهُ لَا يَبْطُلُ دَمُ امْرِئٍ مُسْلِم» و فرموده تعلیل به عدم پایمال شدن خون مسلمان عمومیت دارد. استاد قائینی می فرماید طبق مبنای شما که حق ولی دم را درقتل عمد منحصر در قصاص  می دانید و اثبات دیه را منوط به رضایت جانی می دانید اینجا دیه ساقط است چون حق ولی دم طبق این مبنا منحصر در قصاص بود که با مرگ جانی منتفی شد. تعلیل هم در اینجا نمی آید مفاد آن این است که جایی که حق و ضمان ثابت است نباید حق پایمال شود. پایمال نشدن خون مسلمان یعنی جایی که ضمان و حق ثابت است ولی دسترسی به آن نیست حق ولی دم نباید پایمال شود اما جایی که اصل ضمان دیه ثابت نیست با این قاعده نمی‌توان اثبات کرد دیه ثابت است(به عبارت دیگر «لایبطل»مشرّع نیست) بله اگر جایی ضمانت مفروض باشد ولی دسترسی به آن و استیفایش ممکن نیست مثل اینکه قاتل فرار کند یا به خاطر زور و قلدری او نتوان از او قصاص کرد نباید حق پایمال شود و حق مطالبه دیه هست اما در مثل مرگ قاتل که اصل ضمان بعد از مرگ او ثابت نیست چطور می‌توان به جواز مطالبه دیه حکم داد.درس فقه جلسه121