مباحثه، تالار علمی فقاهت
حقیقت وضع - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مطالب علمی (اصولی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=28)
+--- موضوع: حقیقت وضع (/showthread.php?tid=1500)



حقیقت وضع - مهدی خسروبیگی - 20-مرداد-1398

مرحوم آخوند می فرماید که حقیقت وضع یک امر تکوینی است «الوضع هو نحو اختصاص للفظ بالمعنى و ارتباط خاص بينهما ناش من تخصيصه به تارة و من كثرة استعماله فيه أخرى‏». استاد تبریزی رحمة الله علیه این کلام مرحوم آخوند را قبول ندارد و می فرماید وضع امر حقیقی نیست و شاهدش هم این است که اگر امر حقیقی و تکوینی بود قابل الغاء نبود و بین اقوام و ملل متفاوت نبود. وضع یک معنای مصدری دارد یک معنای اسم مصدری. حقیقت وضع به معنای اسم مصدری تعیّن لفظ است برای معنا. تعیّن هم اعتباری است. تعیّن یعنی اعتبار کرده اند که این لفظ علامت برای فلان معنا شود. وضع گاهی به تعیین لفظی است مثلا واضع می گوید «سمیت ولدی بأحمد» و گاهی هم به وسیله تعیین فعلی و استعمالی است مثلا فرزندش متولد شده است می گوید «جئنی بولدی أحمد». وضع به کثرت استعمال حاصل نمی شود (که مرحوم آخوند می فرماید) چون که لفظ اگر طوری باشد که مستعمل در مقام استعمال احتیاج دارد به نصب قرینه و لحاظ علاقه که تعیینی صورت نگرفته است واگر جایی که مستعمل لفظ را استعمال کند و بی نیاز از قرینه باشد این هم تعیین بالفعل است. بر این اساس استعمال لفظ در اکثر ازمعنای واحد جایز است لکن خلاف ظهور است.درس اصول جلسه12



نقد - Salsabil - 15-آبان-1398

مهدی خسروبیگی:
مرحوم آخوند می فرماید که حقیقت وضع یک امر تکوینی است .

سلسبیل:
وجه این بیان شما بر بنده معلوم نشد!
بلکه آنچه ظاهر عبارت مرحوم آخوند اقتضاء دارد همان توضیحی است که نقل کردید.