+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9)
+---- انجمن: فقه استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=14)
+---- موضوع: محاوله‌ی از آیت الله شاهرودی؛ بسط ید حاکم جامعه‌ی مسلمین در بالا بردن مبلغ دیه‌ی کافر (/showthread.php?tid=1675)
محاوله‌ی از آیت الله شاهرودی؛ بسط ید حاکم جامعه‌ی مسلمین در بالا بردن مبلغ دیه‌ی کافر - هادی اسکندری - 28-آذر-1398
محاوله‌ی از آیت الله شاهرودی؛ بسط ید حاکم جامعه‌ی مسلمین در بالا بردن مبلغ دیه‌ی کافر ذمی
مفاد بعض روایات این است که اگر شخصی به قتل اهل ذمه عادت کند، حاکم می‌توان دیه‌ی ذمی را بالا برده و تشدید کند تا وی مجبور به ترک عادت شود. مرحوم آیت الله شاهرودی برای حل مشکلات اجتماعی در کشور محاوله‌ای کرده و آورده‌اند که:
می‌توان از این روایات چنین استظهار کرد که حاکم می‌توان طبق بعض مصالح اجتماعی دیه‌ی ذمی را حتی در حد تساوی با دیه‌ی مسلم تشدید کند.
این مطلب ایشان مخالف مشهور است و مشهور قائلند که تشدید دیه صرفا در مورد معتاد به قتل اهل ذمه است و نمی‌توان از آن تعدی کرد کما این‌که به طور مثال حاکم نمی‌تواند با استناد به مصالح اجتماعی، ازدیادِ ثلثِ دیه بر دیه‌ی کامل در ماه‌های حرام را، به تمامی ماه‌های سال تسری دهد. و از آن‌جا که روایت مذکور صرفا در مورد کسی است که عادت به قتل اهل ذمه کرده است نمی‌توان از مورد آن تعدی کرد؛ ولی صاحب قرائات در مقام نکته‌سنجی و با تنقیح مناط فرموده است: اگر مصالح اجتماعی، مقتضی تشدید دیه‌ی ذمی و برابری آن با دیه‌ی مسلم باشد، می‌توان دیه‌ی وی را مساوی با دیه‌ی مسلم جعل کرد.
البته مشکل مهم‌تری نیز بر تطبیق این مطلب بر قوانین اجتماعی ایران وجود دارد و آن این‌که: اهل کتابِ موجودِ در کشور اهل ذمه نبوده، بلکه معاهد و مستأمن هستند و دیه برای ذمی جعل شده است و نه کافر معاهد.