مباحثه، تالار علمی فقاهت
نظرات پیرامون ماهیت احکام عقلی - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد لاریجانی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=57)
+---- موضوع: نظرات پیرامون ماهیت احکام عقلی (/showthread.php?tid=1683)



نظرات پیرامون ماهیت احکام عقلی - عرفان عزیزی - 30-آذر-1398

به مناسبت بحث از تفاوت اصول عقلیه با اصول شرعیه استاد به دو تفاوت اشاره کردند اولی تفاوت حاکم و دوم تفاوت در ماهیت اینها.درماهیت احکام عقلی نظراتی مطرح شده است أما در ناحیه ی حکم عقلی نیز تفاسیر مختلف وجود دارد به عنوان مثال به چند قول اشاره می شود:
1. برخی این أحکام را از سنخ بنائات می دانند؛ مثل محقق اصفهانی و ظاهر کلام ایشان این است که این بنائات غیراز بنائاتی است که در سیره های عملیه بحث می شود 2. برخی دیگر، احکام عقل عملی را ملائمت با نفس می دانند؛ مثل مرحوم آخونددر فوائد.3. برخی دیگر همچون علامه طباطبایی ماهیت احکام عقل عملی را اعتبار می دانند 4. برخی نیز أحکام عقل عملی را واقعی می دانند و این ها خودشان طیف های مختلف هستند:قدمای حکماء می گفتند واقعی است، لذا اینکه نسبت داده می شود که حکماء أحکام عقل عملی را از مشهورات می دانند خیلی روشن نیست. ابن سینا، شیخ طوسی و فارابی می فرمایند قضایای حسن عدل و قبح ظلم صدق و کذب می پذیرند، استفاده ی برخی ازحکماء و متکلمین نیز از کلام حکمای اسلامی این نیست که این ها می خواستند صدق وکذب در مشهورات را بگویند؛ مرحوم لاهیچی در کتاب «سرمایه ایمان» می فرماید حکما در حسن و قبح عقلی قائل به واقعیت هستند و اینکه آن ها را از مشهورات می دانند، منافاتی ندارد با اینکه آن ها از بدیهیات نیز به حساب آورند. جلسه ی بیست و دوم 9/9