حصه توأمه همان قضیه حینیه است که محقق عراقی قصد داشته اند با استفاده از آن معضلات اصول را حل کنند. به عنوان مثال مشهور اخذ قصد امتثال امر را در متعلق امر محال می دانند؛ چون متعلق امر در رتبه سابق بر امر لحاظ می‌شود و محال است که قصد امتثال امر در رتبه متعلق اخذ شود که هنوز به آن امر تعلق نگرفته است. محقق عراقی برای حل این مشکل فرموده اند:  اگرچه در مورد عمل عبادی مانند غُسل میت گفته می شود که قصد امتثال امر لازم است، اما قصد امتثال امر مشیر به ذات غُسل میت گرفته می شود؛ چون وقتی وصفی عارض بر موصوفی می شود، آن موصوف تضیّق ذاتی پیدا می کند. به عنوان مثال وقتی تعبیر «الانسان العالم» به کار برده می شود، تضیق ذاتی پیدا کرده و قابل انطباق بر انسان جاهل نخواهد بود. اگر انسان عالم لحاظ شده و بعد گفته شود که «این انسان» اشاره به ذات متضیق شده است و حصه توأمه خواهد بود.