مباحثه، تالار علمی فقاهت
وضع اسماء اشاره برای معنای واقع شده در طرف اضافه - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=36)
+---- موضوع: وضع اسماء اشاره برای معنای واقع شده در طرف اضافه (/showthread.php?tid=1733)



وضع اسماء اشاره برای معنای واقع شده در طرف اضافه - مهدی منصوری - 24-دي-1398

محقق اصفهانی در تفسیر اسماء اشاره فرموده اند: معنای «هذا»، مفرد مذکری است که طرف اشاره واقع شده است.[1]

استاد شهیدی تبیین معنای اسماء اشاره فرموده اند: به نظر ما کلام محقق اصفهانی صحیح است. البته نیازمند ذکر مطلبی است؛ چون معنای «هذا» مفهوم کلی مفرد مذکر مخاطب نیست، بلکه مصداق و واقع مفرد مذکر که طرف اشاره قرار گرفته است.
بنابراین در اسم اشاره وضع عام موضوع له خاص رخ داده است. البته همان طور که در مباحث آتی مطرح می شود، به نظر ما علقه وضعی تصدیقی نیست بلکه تصوری است و لذا حتی اگر طوطی نیز از «هذا» استفاده کند، در عین اینکه از سوی طوطی اشاره صورت نمی گیرد، اما معنایی به ذهن خطور می کند. در نتیجه معنای «هذا» ذاتی است که تصورا فانی در واقعِ مفردِ مذکری است که طرف اشاره شده است.
درس خارج اصول. 98.09.25



[1]. نهایة الدرایه فی شرح الکفایه، محمد حسین اصفهانی، ج1، ص64.


RE: وضع اسماء اشاره برای معنای واقع شده در طرف اضافه - خیشه - 25-دي-1398

مرحوم آخوند میتواند بگوید: معنای کلی مفرد مذکر ،موضوع له است و تحلیل آن نیز این است که واضع در ابتدا کلمه هذا را در نظر میگیرد و بعد کلی مفرد مذکر را نیز در نظر میگیرد و هذا را برای خود این مفهوم کلی وضع میکند. بله مرحوم اخوند ممکن است بگوید که مصداق این مفهوم خاص است ولی هذا برای این مصداق وضع نشده است بلکه برای مفهوم ان وضع شده است. دقیقا همین مطلب را مرحوم اخوند در حروف مطرح میکند.
اصل تحلیل این بحث این است که معنایی که  بازاء هذا قرار گرفته است آیا مفهوم کلی مفرد مذکر است یا مصادیق آن است؟ مرحوم آخوند میفرماید مفهوم کلی است ولی مرحوم اصفهانی میگوید مصادیق ان است و با توجه قرائنی که اقامه میکند، بعید نیست که حق با مرحوم اخوند باشد.
خلاصه: خیلی واضح نیست که ادعای مرحوم اصفهانی صحیح باشد.


RE: وضع اسماء اشاره برای معنای واقع شده در طرف اضافه - مهدی منصوری - 25-دي-1398

(25-دي-1398, 13:55)خیشه نوشته: مرحوم آخوند میتواند بگوید: معنای کلی مفرد مذکر ،موضوع له است و تحلیل آن نیز این است که واضع در ابتدا کلمه هذا را در نظر میگیرد و بعد کلی مفرد مذکر را نیز در نظر میگیرد و هذا را برای خود این مفهوم کلی وضع میکند. بله مرحوم اخوند ممکن است بگوید که مصداق این مفهوم خاص است ولی هذا برای این مصداق وضع نشده است بلکه برای مفهوم ان وضع شده است. دقیقا همین مطلب را مرحوم اخوند در حروف مطرح میکند.
اصل تحلیل این بحث این است که معنایی که  بازاء هذا قرار گرفته است آیا مفهوم کلی مفرد مذکر است یا مصادیق آن است؟ مرحوم آخوند میفرماید مفهوم کلی است ولی مرحوم اصفهانی میگوید مصادیق ان است و با توجه قرائنی که اقامه میکند، بعید نیست که حق با مرحوم اخوند باشد.
خلاصه: خیلی واضح نیست که ادعای مرحوم اصفهانی صحیح باشد.

عدم صحت کلام مرحوم آخوند از اینجا روشن می شود که دلالت الفاظ بر معانی آنها تصدیقی نیست بلکه تصوری است. از طرف دیگر اگر لفظ «هذا» از موجود غیر ذی شعور مانند طوطی صادر شود، معنای مفرد مذکر مخاطب به ذهن خطور نمی کند.
بنابراین روشن می شود که هذا با المفرد المذکر المخاطب به یک معنا نیست.


RE: وضع اسماء اشاره برای معنای واقع شده در طرف اضافه - خیشه - 25-دي-1398

اولا مرحوم اخوند نیز قائل به دلالت تصوری است و ثانیا این که طوطی هذا را میگوید معنای هذا خطور میکند و ثالثا قبول دارم که مصداق هذا خطور میکند اما این خطور از این باب است که موضوع له که مفرد مذکر است و کلی است ایینه برای این مصداق شده است و از طریق این کلی به مصداق مفرد مذکر منتقل میشویم. نظیر کسی که خود را در ایینه میبیند و خود ایینه را نمیبیند