+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9)
+---- انجمن: فقه استاد قائینی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=52)
+---- موضوع: حجیت حکم قاضی بر دیگر مجتهدان (/showthread.php?tid=1841)
حجیت حکم قاضی بر دیگر مجتهدان - مهدی خسروبیگی - 28-بهمن-1398
صاحب جواهرفرموده است جایگاه حاکم جایگاهی است که می تواند در مسائل اختلافی حکمی بکند که بر همه حجت باشد. به نظر ایشان حکم قاضی به گونه ای است که فتواهای آینده او را نیز باطل می کند. ایشان می فرماید حتی در مواردی که دعوایی رخ نداده است قاضی می تواند انشاء حکم کند و از نزاع های احتمالی جلوگیری کند. دلیل ایشان بر این موارد اطلاق روایت مقبوله است که فرمود «فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَيْكُمْ حَاكِماً»فقط دو مورد را از نفوذ حکم قاضی استثناء شده یکی موارد علم به مخالفت با واقع و دیگر اینکه قاضی بر خلاف موازین باب قضا حکم کند. در غیر این موارد حکم قاضی نافذ است حتی اگر طرفین دعوا مجتهد باشند.
استاد قایینی می فرماید اشکال ما به ایشان این است که این که فرمودید قاضی می تواند انشاء حکم عامی بکند و این حکم حتی بر دیگر فقها حجت است به دلیل اطلاق روایت مقبوله، قابل التزام نیست زیرا روایت مقبوله از این جهت اطلاق ندارد به دلیل اینکه صدر روایت اختصاص به باب نزاع و وجود فعلی مرافعه دارد. اگر در ابتدای روایت فرموده بود که باید به حکم قاضی عمل کنید چون «فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَيْكُمْ حَاكِماً»، کلام ایشان صحیح بود ولی فرض مقبوله فرض وجود خصومت است. در نتیجه نمیتوان از این روایت استفاده کرد که اگر قاضی حکم به هلال کند باید بر همه نافذ باشد.98/10/28
RE: حجیت حکم قاضی بر دیگر مجتهدان - علاوی - 23-ارديبهشت-1400
نقل قول: ولی فرض مقبوله فرض وجود خصومت است. در نتیجه نمیتوان از این روایت استفاده کرد که اگر قاضی حکم به هلال کند باید بر همه نافذ باشد.98/10/28
عبارت مجمل است، ایشان اصل نفوذ حکم قاضی به هلال را قبول دارند ولی دلیل آن را این روایت نمی دانند؟
اختلاف بر روز عید و هلال مگر خصومت نیست؟ حتی با فرض نذر در تعیین روز عید و هلال می توان فرض خصومت کرد