+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد لاریجانی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=57)
+---- موضوع: نیازمندی امتثال اباحه به قصد (/showthread.php?tid=1842)
نیازمندی امتثال اباحه به قصد - عرفان عزیزی - 29-بهمن-1398
استاد سید علی اکبر حائری دردفاع از شهید صدر در مقابل این اشکال که اگر صرف احتمال منجز است احتمال اباحه ی اقتضایی مسئولیتی را متوجه عبد می کند به استاد لاریجانی اشکال می کنند که مقصود شما از این که انجام یا ترک فعل از سر ازادی مصلحت دارد اگر این است که عبد باید به قصد اطلاق عنان فاعل یا تارک باشد چنین قصدی در اباحه لازم نیست. اباحه مثل عبادیات نیست که قصد خاص بخواهد. واگر مقصود این است که خود فعل متصف به اختیاری بودن باشد، این معنا هم به نفس جعل اباحه درست می شود.استاد لاریجانی در پاسخ برروی این نکته تمرکز دارند که علت این اشکالات تصور نکردن نقض اباحه است چرا که با این تصویر این ایراد وارد نیست بله ما هم قصد را مطرح نمی کنیم اما مسئولیت عبد را عدم نقض می دانیم 98/10/24
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - سید محسن حائری - 29-بهمن-1398
حضرت استاد نقض اباحه را چگونه تصویر می‌نمایند؟
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - ارادتمند آیت الله مکارم - 29-بهمن-1398
(29-بهمن-1398, 11:12)سید محسن حائری نوشته: حضرت استاد نقض اباحه را چگونه تصویر می‌نمایند؟
یا ایها النبی لم تحرم ما احل الله لک
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - عرفان عزیزی - 29-بهمن-1398
کسی که تشریع می کند آزادی تشریعی را از بین می برد
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - مسعود عطار منش - 30-بهمن-1398
استاد حائری دو صورت را تصویر کرده اند :
1- اگر مقصودتان اینست که با قصد باشد که قصد لازم نیست .
2- اگر مقصودتان اینست که نفس فعل متصف به اختیاری بودن باشد که با نفس تشریع اباحه حاصل میشود .
به نظر می رسد حالت سومی وجود دارد که نه قصدی است و نه با نفس اباحه حاصل می شود و آن عبارت از اینست که شخص علیرغم میل درونی ، خود را ملتزم به یک طرف می کند و همین که میل درونی وی بر خلاف التزام عملی اوست مصلحت ترخیص را از وی فوت می کند بنابراین او باید به میل درونی اش عمل کند و این عمل به میل درونی و نفسانی نه با نفس تشریع اباجه حاصل می شود و نه امری است که نیاز به قصد داشته باشد .
فکر می کنم مراد استاد لاریجانی همین مطلب باشد .
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - عرفان عزیزی - 30-بهمن-1398
تعبیر استاد این است که آن چه که در اباحه مصلحت دارد انجام فعل نه از سر لزوم است وهمان طوری که در وجوب یک عملیات جعل داریم و یک استمرار مجعول و یک مرحله ی استیفای ملاک توسط عبد در ناحیه ی اباحه هم این سه مرحله تصویر دارد .درواقع موطن بهره مندی از آزادی همان خارج است نه در نفس شخص که میل درونی او تجلی گاهش باشد
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - سید محسن حائری - 7-اسفند-1398
مطمئنید ایشان فرموده‌اند که «در اباحه انجام فعل مصلحت دارد» (هر چند نه به صورت الزامی)؟
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - عرفان عزیزی - 8-اسفند-1398
(7-اسفند-1398, 19:41)سید محسن حائری نوشته: مطمئنید ایشان فرموده‌اند که «در اباحه انجام فعل مصلحت دارد» (هر چند نه به صورت الزامی)؟
بله
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - سید محسن حائری - 9-اسفند-1398
در اباحه (چه اقتضائی و چه غیر اقتضائی) چه تفاوتی بین انجام فعل و ترک آن است که ایشان مصلحت در انجام فعل را قائل شده‌اند؟
در مورد اباحه‌ی غیر اقتضائی که طبعا هیچ مصلحتی در طرفین نیست و طبعا محل بحث هم نیست.
اما در اباحه‌ی اقتضائی، آن چه که مصلحت دارد، آزاد بودن عبد است. حال، خود فعل ممکن است انجامش یا ترکش مصلحتی داشته باشد که به آن مصلحت آزاد بودن عبد نمی‌چربد. طبعا از این حیث نیز نباید بین انجام و ترک تفاوتی قائل شد!
اتفاقا مثال معروفی که در اباحه‌ی اقتضائی مطرح می‌باشد «طلاق» است که ترک آن است که مصلحت دارد اما مصلحت در آزادی عبد در طلاق اقتضاء دارد اباحه جعل شود. آیا حضرت استاد در مورد مثال «طلاق» هم قائل هستند که انجام آن مصلحت دارد؟!
RE: نیازمندی امتثال اباحه به قصد - عرفان عزیزی - 9-اسفند-1398
منظورتان را اشتباه متوجه شده بودم فکر کردم مرادتان از انجام فعل مقابل مصلحتی است که در اصل جعل است بله استاد هم می فرمودند این مرخی العنانی مرتبط با فعل مکلف است نه جعل مولا یعنی مکلف در فعل یا ترک آزاد باشد