+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=25)
+---- موضوع: وجود قید فی الاسلام یا عدم آن در حدیث لا ضرر(۲) (/showthread.php?tid=1865)
وجود قید فی الاسلام یا عدم آن در حدیث لا ضرر(۲) - مسعود عطار منش - 9-اسفند-1398
استاد در جلسه ۴۹ مورخ ۲۷ آذر ۹۸ فرمودند : آقای سیستانی در این زمینه به نکاتی اشاره فرمودند از جمله اینکه مصدر زیاده لا ضرر، منحصر به نهایه ابن اثیر نیست. ایشان در ادامه، منابع حدیث لا ضرر همراه با قید فی الاسلام را ارائه داده است. ایشان برای کتب حدیثی عامه، سه منبع ذکر کرده و در کتب حدیثی شیعه دو منبع فقیه و عوالی اللئالی را ذکر کرده که عوالی اللئالی از برخی از مصنفات شهید از ابی سعید الخدری روایت را نقل کرده است. در کتب فقهی عامه در بدائع الصنائع، مبسوط سرخسی، شرح خراج برخی از حنفیه متأخر، وارد شده و در کتب فقهی شیعه در خلاف شیخ طوسی و تذکره علامه آمده است. در برخی از کتب لغت نیز روایت با قید فی الاسلام نقل شده است.
به نظر می رسد، جمع آوری منابع به این سبک در کنار هم مفید نبوده و منابع باید ارزش گذاری شوند. اول: ارزش منابع حدیثی با منابع غیر حدیثی در نقل روایات، تفاوت داشته و نوعا منابع غیر حدیثی، ارزش پژوهشی خاصی نداشته و غالبا از منابع حدیثی اخذ شده و استقلال ندارند. دوم: منابع قدیمی با منابع متأخر باید تفکیک شود زیرا احتمال اخذ منابع متأخر از منبعی غیر از منابع اولیه که در اختیار نیست، غالبا به حدی از درجه ضعف است که قابل اعتنا نیست. مگر با نقل منابع متأخر به دنبال اثبات اتحاد نسخ باشیم. مثل آنکه برای اثبات وحدت نسخ کافی، نقل وافی و وسائل از کافی نیز ضمیمه می شود. متأسفانه برخی تمام نقل ها را در کنار قرار می دهند که تصوّر می شود، این مطلب چندین منبع دارد در حالی که بازگشت تمام این نقل ها به یک یا چند نقل محدود است. به همین دلیل، حتی مواردی که منابع متأخر به صراحت از منابع اولیه نقل نکرده اند، حمل بر نقل از منابع اولیه موجود می شود. البته در صورتی که به طور طبیعی این منابع، از منابع موجود نقل کرده و از منابع مفقود نقل نکنند.