مباحثه، تالار علمی فقاهت
اشکالی به نظریه ی اصول متلقاه مرحوم بروچردی - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مطالب علمی (اصولی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=28)
+--- موضوع: اشکالی به نظریه ی اصول متلقاه مرحوم بروچردی (/showthread.php?tid=2075)



اشکالی به نظریه ی اصول متلقاه مرحوم بروچردی - عرفان عزیزی - 11-تير-1399

یکی از نظریات برجسته ی مرحوم آقای بروجردی نظریه ی اصول متلقاه می باشد.طبق این نظریه عباراتی که در کتب فتوایی قدما نه کتب تفریع فروع آمده باشد در حکم روایت مرسل می باشد چرا که قدما ملتزم بودند در کتب فتوایی خود روایت را ذکر کنند.
یکی از ایراداتی که به این نظریه گرفته شده این است که کتب فتوایی عده ای  از قدما در دسترس نیست لذا این مبنا ثمری ندارد زیراگر مثلا نسبت به فتوایی، قدمایی که کتبشان
در دست ما موجود است مخالف باشند اما احتمال این مطلب وجود داشته باشد که کسانی که کتبشان در دست ما نیست موافق باشند نمی توان این فتوا را کنار گذاشت.وهم چنین است عکس مطلب.



RE: اشکالی به نظریه ی اصول متلقاه مرحوم بروچردی - عرفان عزیزی - 12-تير-1399

(11-تير-1399, 11:22)عرفان عزیزی نوشته: یکی از نظریات برجسته ی مرحوم آقای بروجردی نظریه ی اصول متلقاه می باشد.طبق این نظریه عباراتی که در کتب فتوایی قدما نه کتب تفریع فروع آمده باشد در حکم روایت مرسل می باشد چرا که قدما ملتزم بودند در کتب فتوایی خود روایت را ذکر کنند.
یکی از ایراداتی که به این نظریه گرفته شده این است که کتب فتوایی عده ای  از قدما در دسترس نیست لذا این مبنا ثمری ندارد زیراگر مثلا نسبت به فتوایی، قدمایی که کتبشان
در دست ما موجود است مخالف باشند اما احتمال این مطلب وجود داشته باشد که کسانی که کتبشان در دست ما نیست موافق باشند نمی توان این فتوا را کنار گذاشت.وهم چنین است عکس مطلب.

در تکمیل مطالب بالا استاد شبیری فرمودند: کتاب های فقهی مأثور، به یک شکل نیستند و از نظر انعکاس روایات متفاوت اند. به نظر می رسد که هر چه از عصر صدور نصوص فاصله گرفته ایم، نحوه‌ی تعبیر در کتب فقهی، فاصله‌ی بیشتری تا نصوص گرفته است. مثلا در کتبی مانند شرایع علی بن بابویه و یا فقه الرضا تصرفی در الفاظ روایات نشده است و شاید به ندرت تغییرات جزئی‌ای رخ داده باشد. اما در مقنع و هدایه‌ی شیخ صدوق تغییرات بیشتری رخ داده است و همین طور در مورد نهایه‌ی شیخ طوسی.
لذا ممکن است تعبیر واحدی که هم در روایت آمده و هم در کتب فقه مأثور، معنای یکسانی نداشته باشد و قرینه‌ای که در مورد روایت مطرح است در مورد تعبیر فقهی مطرح نباشد.
مثلا در مورد ارث جد مع الإخوة، تعابیر روایات به قرائن متعددی ناظر به مسائل اختلافی عامه و منصرف به جد ابی است اما این قرائن، مثلا در مورد عبارت شیخ مفید در مقنعه جاری نمی شود و تعبیر مقنعه نسبت به جد ابی و امی اطلاق دارد.

برگرفته از درس خارج فقه مورخ ۹۶/۷/۲۲