معضل حجیت تعبدیه ی خبر واحد - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش رجال (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=29) +--- انجمن: قواعد رجال (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=30) +--- موضوع: معضل حجیت تعبدیه ی خبر واحد (/showthread.php?tid=2144)

معضل حجیت تعبدیه ی خبر واحد - محمود رفاهی فرد - 2-مهر-1399 در بحث از وثاقت جعفر بن سماعه، مرحوم وحید بهبهانی، روایت صفوان از او را بنا بر مبنای وثاقت مشایخ ثلاث مطرح کرده اند و البته با تعبیر "فتامل". استاد سید محمدجواد شبیری در وجه فتامل این مطلب را طرح کردند که در آن سندی که صفوان از جعفر بن سماعه نقل کرده طریق تا صفوان محل بحث است و ممکن است کسی آن را نپذیرد.../؟ و یمکن ان یقال:  در این مورد و در موارد مشابه، اگر فرض کنیم که طریق تا صفوان و ابن ابی عمیر و بزنطی، صحیح باشد، در صورتی که از صحت طریق، وثوق به نقل این مشایخ از راوی بعدی حاصل شود فبها اما اگر وثوق حاصل نشود و بخواهیم بر مبنای حجیت تعبدیه ی خبر واحد مشی کنیم، آیا روشن است که دلیل حجیت تعبدیه شامل چنین آثاری می شود؟ ممکن است گفته شود این که با شهادت ثقه، بخواهیم نقل کسی که جز از ثقات نقل نمی کند را ثابت کنیم و از این طریق، وثاقت راوی دیگری را اثبات کنیم و بعد به روایت آن راوی عمل کنیم، خارج از نطاق دلیل حجیت تعبدیه است. استاد مطرح کردند که دلیل حجیت تعبدیه شامل خبری که دلالت بر حکم دارد و همچنین خبری که نتیجه ی آن در طریق اثبات حکم قرار می گیرد می شود. شاهدش این که یکی از عمده ادله ی حجیت تعبدیه همان اجماعی است که شواهدش را شیخ طوسی در عده طرح کرده اند و یکی از این شواهد این است که طائفه کتاب رجال می نوشته اند و افرادی که بر خبرشان اعتماد می شده را از غیرشان تفکیک می کرده اند و ما در کتب رجالی می بینیم که به شهادت دیگران (که بعضا صحیح المذهب هم نیستند) بر وثاقت راویان اعتماد می کرده اند... با این حال، بر فرض پذیرش حجیت تعبدیه، پذیرش چنین سعه ای برای آن دشوار به نظر می رسد. برخی شواهد شیخ  هم اختصاص به حکم شرعی دارد مانند این که وقتی فتوی می داده اند و از آنها طلب دلیل می شد احاله به روابتی در کتاب یا مصنفی که راویش ثقه بود می کرده اند و .. ولو مجموع شواهد شیخ را بپذیریم معلوم نیست شواهدی که ناظر به مساله ی محل بحث است را کافی بدانیم. بله شاید بتوان اخبار با واسطه را هم که راوی، شهادت به روایت راوی دیگر می دهد ملحق به روایت بی واسطه دانست به جهت تداول نقل با واسطه در همان زمان اصحاب ائمه علیهم السلام. RE: معضل حجیت تعبدیه ی خبر واحد - عرفان عزیزی - 3-مهر-1399 نسبت به تعابیری مثل ما ادیا عنی فعنی یودیان کلامتان متین است که نقل از فلان راوی مصداق ما ادیا عنی نیست اما تعابیری که می گوید فاسمع له و اطع فانه الثقه که مشتمل بر تعلیل است شامل این موارد نمی شود که فلانی می گوید از فلانی نقل کردم؟این کبرا می فهماند که هرجا بر وثاقت اثر شرعی بار می شود حال چه در طریق باشد چه در خود حکم آن را اجرا کنید RE: معضل حجیت تعبدیه ی خبر واحد - محمود رفاهی فرد - 4-مهر-1399 متن این حدیث چنین است: وَ قَدْ أَخْبَرَنِي أَبُو عَلِيٍّ أَحْمَدُ بْنُ إِسْحَاقَ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ سَأَلْتُهُ وَ قُلْتُ مَنْ أُعَامِلُ أَوْ عَمَّنْ آخُذُ وَ قَوْلَ مَنْ أَقْبَلُ فَقَالَ لَهُ- الْعَمْرِيُّ ثِقَتِي فَمَا أَدَّى إِلَيْكَ عَنِّي فَعَنِّي يُؤَدِّي وَ مَا قَالَ لَكَ عَنِّي فَعَنِّي يَقُولُ فَاسْمَعْ لَهُ وَ أَطِعْ فَإِنَّهُ الثِّقَةُ الْمَأْمُونُ چنانکه پیداست فقره ای که به آن استناد کرده اید در ادامه و تفریع شده بر همان فقره ایست که استناد بر آن را ناصحیح دانسته اید. بنا بر این، به نطر می رسد که فاسمع له و اطع هم در همان مواردی است که راوی، مطلبی را از امام علیه السلام نقل می کند. حال اگر گفته شود اگر زید مطلبی را از امام نقل کرد بپذبر چرا که او ثقه است آیا فهمیده می شود که مطلق منقولات ثقات حجت است؟ این برداشت دشوار است چرا که کبرای این تعلیل ذکر نشده تا عمومیت آن فهمیده شود. ضمنا اگر اشتباه نکنم استاد تمسک به این حدیث برای اثبات حجیت تعبدیه را ناتمام می دانند و از طریق دیگری قائل به حجیت تعبدی شده اند. RE: معضل حجیت تعبدیه ی خبر واحد - عرفان عزیزی - 5-مهر-1399 ممنون از تصحیح شما.من فکر می کردم اینها دو حدیث جداگانه هستند.اما نمی توان الغاء خصوصیت کرد؟یعنی بگوییم  عرف تفاوتی بین مطلب منقول از امام و اینکه ثقه بگوید از فلانی نقل کردم نمی بیند بلکه حتی نقل از امام را مهم تر می داند.وقتی با اتکاء به وثاقت قول او را برای پذیرش کلام امام قبول کردیم نمی توان با همان نکته مطلبی کم اهمیت تر که نقل از فلان راوی است را قبول کرد؟ اگر وجه استاد را بفرمایید استفاده می کنیم RE: معضل حجیت تعبدیه ی خبر واحد - محمود رفاهی فرد - 5-مهر-1399 بله شايد بتوان بین نقل بی واسطه از امام و نقل با واسطه، القاء خصوصیت کرد، اما این که روایت صفوان از راوی را بخواهیم اثبات کنیم و ضمیمه کنیم به شهادت به وثاقت مشایخ صفوان و وثاقت مروی عنه و به تبع، حجیت تمام روایات او را نتیجه بگیریم دشوار می نماید. وجه مورد پذبرش استاد، اجماع مطرح در کلام شیخ طوسی و مجموعه روایات است. اما خصصوص این روایت را با توجه به شواهد تاریخی می فرمودند ثقه اشاره به یک منصب خاص است/؟