+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=25)
+---- موضوع: اقسام تفریع در قضایا (/showthread.php?tid=2226)
اقسام تفریع در قضایا - مسعود عطار منش - 5-دي-1399
استاد شبیری در جلسه 42 مورخ 3 دی 99 فرمودند:
گاهی صغری ذکر می شود و نتیجه بر آن تفریع میشود مانند زید عالم فیجب اکرامه که در آن کل عالم یجب اکرامه بعنوان کبری مطویه است.
گاهی کبری ذکر شده و نتیجه بر آن تفریع میشود مانند کل عالم یجب اکرامه فیجب اکرام زید که در آن زید عالم بعنوان صغری مطویه است.
در دو قسم مذکور نتیجه بر صغری یا کبری تفریع شده و عرفیت دارد ولی قسم سوم جایی است که کبری بر صغری تفریع شود مانند این که بگوییم زید عالم فیجب اکرام العالم این نوع از تفریع عرفیت نداشته و در مواجهه با چنین کلامی باید ال را عهد معنا کنیم و آن جمله را نتیجه قرار دهیم یعنی این گونه معنا کنیم: زید عالم فیجب اکرام هذا العالم.
لذا شیخ انصاری در اشکال به صحیح ثانیه زراره می فرماید فلیس ینبغی نمی تواند کبرای کلی باشد چون فلیس ینبغی تفریع بر قبل شده و ال در آن باید عهد باشد.
استاد در نهایت فرمودند اساسا فا در این عبارت تفریع نبوده و برای ترتیب ذکری است چون با شنیدن صغری انتظار ذهنی وجود دارد تا کبری ذکر شود و همین مطلب مصحح ذکر فای ترتیب ذکری است و همانطور که در جای خودش گفتیم با توجه به استعمالات فای ترتیب ذکری در عصر صدور معنایی رایج بوده و خلاف ظاهر نیست گر چه در زمان حاضر خلاف ظاهر می نماید.