+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مطالب علمی (فقهی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=27)
+--- موضوع: وجوب پیوند اعضا از افراد مرگ مغزی (2)- دلیل لا ضرر (/showthread.php?tid=2289)
وجوب پیوند اعضا از افراد مرگ مغزی (2)- دلیل لا ضرر - ارادتمند آیت الله مکارم - 16-شهريور-1400
حال به دلیل لا ضرر که در بحث پیوند اعضا مطرح شده، بپردازیم.
اولا در جایی که ضرر شخصی ای وجود داشته باشد که در برابرش مصلحت ملزمه خیلی قوی تری برای جامعه در میان باشد (یا انجامش باعث مفسده بزرگتری شود) ، بخاطر آن ضرر ، مصلحت بالاتر فدا نمی شود.
عقلا و عرف هم این را تقیبح نکرده بلکه برعکسش را تقبیح می کنند.
مثلا اگر برای حفظ جان هزار مومن، فدا کردن جان یک مومن (چه خود انسان چه یک مومن دیگر) لازم باشد،
ولی شارع فدا کردن جان را بر ان یک نفر واجب نگرداند، در اینجا عرفا ضرر را برطرف نکرده بلکه اتفاقا حکمی ضرری قرار داده است.
در بحث مال و عرض هم همین سخن می آید.
بنابراین خلاف شیخ انصاری و اتباع او، به نظر می رسد ضرر و نفع مقابل آن اگر قلیل یا کثیر باشند، حکم عوض می شود.
ثانیا در بحث ما، فکر می کنم چنین نیست که ضرر فقط متوجه فرد فاقد عضو و منتظر اهدا باشد.بلکه یک ضرر متوجه او و ضرر دیگر متوجه فرد مرگ مغزی است.
سابقا گفتیم که قطع دستگاه برای فرد مرگ مغزی قتل نیست بلکه ادامه ندادن به وظیفه حفظ جان اوست.
حتی اگر در بحث ما قتل هم بود، باز (تازه اگر یکسانی ضرر قطع حیات نباتی و حیات کامل را بپذیریم، ) ضرر یکسانی متوجه هر دو طرف بود.
تنها ضرر اضافه ای که متوجه فرد فاقد عضو هست، که با پیوند به فرد مرگ مغزی انتقال پیدا می کند، جدا کردن اعضای بدن فرد مرگ مغزی می باشد و دفن و احترام به اعضای او.
دقیقا همانند فرد مرده ای که اعضای او را مثل چشم می خواهند به فرد زنده ای پیوند بزنند.
پس در از دست دادن جان ضرر فقط متوجه فرد فاقد عضو نیست.
بنابراین بخاطر دو اشکال فوق، براساس لا ضرر بر نفی وجوب پیوند اعضا نمی توان حکم کرد.
حتی اگر فقیهی وجوب را قبول نمی نماید، حداقل خواهشمندیم حکم به حرمت را ندهد.
بنابر آنچه گفته شد قاعدتا باید پیوند اعضا واجب باشد. بنابر این خواهشمند است اگر ممکن است هرچه زودتر این مسئله بررسی و در صورت تایید ابلاغ شود تا جان مومنین بیشتری نجات داده شود.
(گفته می شود روزانه 7 تا 10 نفر بخاطر نرسیدن اعضا در ایران فوت می کنند)