+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9)
+---- انجمن: فقه استاد سیدمحمدجواد شبیری (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=51)
+---- موضوع: تفاوت بحث انقلاب نسبت با بحث شاهد جمع (/showthread.php?tid=2303)
تفاوت بحث انقلاب نسبت با بحث شاهد جمع - مسعود عطار منش - 28-آبان-1400
دو بحث نزدیک به هم وجود دارد که باید تفکیک شود. یکی بحث انقلاب نسبت است و یکی بحث شاهد جمع.
بطور مثال دو دلیل داریم یکی می گوید (یجب اکرام العلما) و دیگری می گوید (لا یجب اکرام العلما) این دو دلیل فی حد نفسه متباینان بوده و با هم معارض اند ولی بحث در جاییست که دلیل سومی در کار است و مثلا می گوید (یجب اکرام العلما العدول) این دلیل نسبتش با دلیل (لا یجب...) عموم و خصوص مطلق بوده و آن را تخصیص می زند و در نتیجه دلیل (لایجب...) مختص به علمای فاسق می شود و بعد از این رابطه دلیل دوم (لا یجب...) با دلیل (یجب...) عموم و خصوص مطلق شده و این مصداق بحث انقلاب نسبت است که برخی آن را قبول می کنند و برخی قبول نمی کنند.
بحث شاهد جمع شبیه همین بحث است با این تفاوت که دلیل سوم دارای مفهوم بوده و در نتیجه با منطوقش یک طرف زا تخصیص می زند و با مفهومش طرف دیگر را. مثلا می گوید (یجب اکرام العالم ان کان عادلا) این جمله دلیل (لا یجب اکرام العلما) را با منطوق و جمله (یجب اکرام العلما) را با مفهومش تخصیص می زند چون مفهومش می گوید (لا یجب اکرام العالم اذا کان فاسقا) و این مفهوم نیز رابطه اش با دلیل اول عموم خصوص مطلق بوده و آن را تخصیص می زند.
این دو بحث یک سری اشکالات اختصاصی دارد و یک سری اشکالات مشترک دارد لذا ممکن است شخصی انقلاب نسبت را نپذیرد ولی بحث شاهد جمع را بپذیرد.
و التفصیل فی محله...