مباحثه، تالار علمی فقاهت
اشکال دقیق و بدیع به استصحاب استقبالی - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=36)
+---- موضوع: اشکال دقیق و بدیع به استصحاب استقبالی (/showthread.php?tid=2336)



اشکال دقیق و بدیع به استصحاب استقبالی - حسین بن علی - 16-آذر-1400

استاد شهیدی به آقای خویی و شهید صدر در جریان استصحاب استقبالی اشکال می کنند به این بیان که طبق مبانی خودشان

شارع وقتی لاتنقض الیقین بالشک می گوید برای صدق نقض یقین به شک، باید حیث حدوث از متیقن و حیث بقاء از مشکوک الغاء شود و الا دیگر نقض صدق نمی کند.
مثلا کسی که یقین به حدوث وضوی ساعت 7 داشته و شک در وضو الان دارد. اگر آثار وضو ساعت 7 را بار نکند، نقض یقین به شک نکرده چون متعلق یقین و شک متفاوت است
بنابر این شارع وقتی گفته لاتنقض الیقین بالشک حیث حدوث را از متعلق یقین و حیث بقاء را از متعلق شک الغا کرده و لذا می گویند تو یقین به وضو داشتی الان شک در وضو داری، یعنی متعلق یقین و شک یک چیز شد.

این بیان، کار را در استصحاب استقبالی خراب می کند؛ زیرا اگر حیث حدوث را از متعلق یقین و حیث بقا را از متعلق شک الغا کنیم باید بگوییم الان یقین داریم به اینکه مریض هستم، بعد راجع به شک چه بگویم؟ بعدا شک در مریضی می کنم؟؟؟
در استصحاب استقبالی چاره ای نیست و باید حیث حدوث و بقاء را بیاوریم و بگوییم الان یقین به عجز دارم و الان شک در عجز در آینده دارم. وقتی حیث حدوث و بقاء را آوردید مصحح تعبیر به نقض از دست شما گرفته می شود.
بله از فرض صدق لا تنقض؛ می توان به مواردی در استصحاب که حدوث یقین و شک هم زمان بوده الغاء خصوصیت کرد اما به استصحاب استقبالی نمی تواند الغاء خصویت کرد.


RE: اشکال دقیق و بدیع به استصحاب استقبالی - مومن - 16-آذر-1400

آقا مرتضی حائری کلامی دارند که ممکنه ناظر به اشکال استاد باشد(مبانی الاحکام ج ۳ صفحه ۷۸)
البته استاد ازین اشکال پاسخ دادند که به نظر ما اصلا الغاء حیث حدوث و بقاء برای صدق نقض لازم نیست؛ زیرا در روایت اولی زراره آمده
فانه علی یقین من وضوئه(یعنی همین الآن یقین به وضو قبل داری) سپس فرموده: لا تنقض الیقین بالشک.. یعنی همینکه الآن یقین در وضوی صبح داشته و شک در وضوی الآن دارد منطبق بر لا تنقض شده
اشکالات و جوابهایی هم در درس فقه مطرح شده که مفید است
تاریخ ۱۶ /۹/ ۱۴۰۰


RE: اشکال دقیق و بدیع به استصحاب استقبالی - مومن - 20-آذر-1400

استاد بعد از اشکال شاگردان، پذیرفتند که با توجه به شیوع نقل به معنا و غفلت عرفیه ازین دقت ها؛ نمی توان برای حل مشکل به صحیحه اولی زراره تمسک کرد و لذا استظهار نمودند که عرفا بعد از تطبیق شرعی دلیل لا تنقض بر استصحاب؛ تفاوتی بین استصحاب حالی و استقبالی نیست


RE: اشکال دقیق و بدیع به استصحاب استقبالی - مهدی خسروبیگی - 26-دي-1400

(16-آذر-1400, 23:17)حسین بن علی نوشته: استاد شهیدی به آقای خویی و شهید صدر در جریان استصحاب استقبالی اشکال می کنند به این بیان که طبق مبانی خودشان

شارع وقتی لاتنقض الیقین بالشک می گوید برای صدق نقض یقین به شک، باید حیث حدوث از متیقن و حیث بقاء از مشکوک الغاء شود و الا دیگر نقض صدق نمی کند.
مثلا کسی که یقین به حدوث وضوی ساعت 7 داشته و شک در وضو الان دارد. اگر آثار وضو ساعت 7 را بار نکند، نقض یقین به شک نکرده چون متعلق یقین و شک متفاوت است
بنابر این شارع وقتی گفته لاتنقض الیقین بالشک حیث حدوث را از متعلق یقین و حیث بقاء را از متعلق شک الغا کرده و لذا می گویند تو یقین به وضو داشتی الان شک در وضو داری، یعنی متعلق یقین و شک یک چیز شد.

این بیان، کار را در استصحاب استقبالی خراب می کند؛ زیرا اگر حیث حدوث را از متعلق یقین و حیث بقا را از متعلق شک الغا کنیم باید بگوییم الان یقین داریم به اینکه مریض هستم، بعد راجع به شک چه بگویم؟ بعدا شک در مریضی می کنم؟؟؟
در استصحاب استقبالی چاره ای نیست و باید حیث حدوث و بقاء را بیاوریم و بگوییم الان یقین به عجز دارم و الان شک در عجز در آینده دارم. وقتی حیث حدوث و بقاء را آوردید مصحح تعبیر به نقض از دست شما گرفته می شود.
بله از فرض صدق لا تنقض؛ می توان به مواردی در استصحاب که حدوث یقین و شک هم زمان بوده الغاء خصوصیت کرد اما به استصحاب استقبالی نمی تواند الغاء خصویت کرد.
در استصحاب عادی می گویید «یقین داشتم و شک دارم» و در استصحاب استقبالی می گویید «یقین دارم و شک خواهم داشت» ماالفرق بینهما؟در هردو زمان باید بیاید