موضوع ادله اضطراری ضرر واقعی است یا خوف ضرر؟ - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5) +--- انجمن: مباحثات دروس خارج فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=9) +---- انجمن: فقه استاد شهیدی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=14) +---- موضوع: موضوع ادله اضطراری ضرر واقعی است یا خوف ضرر؟ (/showthread.php?tid=2371)

موضوع ادله اضطراری ضرر واقعی است یا خوف ضرر؟ - حسین بن علی - 8-دي-1400 موضوع ادله اضطراری( مانند: تیمم، نماز نشسته، عدم وجوب روزه) خوف ضرر است یا واقع الضرر در این مساله سه احتمال وجود دارد ۱_ موضوع، مرکب از ضرر واقعی و خوف ضرر باشد همانطور که مرحوم خویی در بحث تیمم فرموده است که موضوع امر اضطراری دو جزء دارد که عبارتند از واقع الضرر و خوف الضرر، لذا اگر یکی باشد و دیگری نباشد وضو واجب است و تیمم واجب نیست. ۲_ واقع الضرر موضوع حکم اضطراری است و خوف، صرفا طریق عقلائی به ضرر است همانگونه که ظاهر مرحوم خویی و صریح مرحوم حکیم در بحث صوم است ۳_ هر کدام موضوع مستقل هستند. واقع الضرر تمام الموضوع برای افطار در صوم یا تیمم در بحث وضو یا جلوس در بحث نماز است، ولی اطلاق دلیل دیگر که موضوع را خوف قرار داده است، آن هم می تواند تمام الموضوع باشد. «من خاف علی عینیه من الرمد أفطر» حال واقعا هم روزه بر او ضرر داشته باشد یا نداشته باشد، فرقی نمی کند. «إنی أخاف علیک اللص و السبع فصل علی الدابۀ» این نماز نماز اضطراری است و موضوع آن خوف است، أعم از اینکه در واقع نیز دزد یا درنده ای باشد یا نباشد. به نظر ما اظهر همین احتمال اخیر است؛ زیرا وجهی ندارید که این دو خطاب به یکدیگر تقیید بخورند بلکه هر دو موضوع مستقلی هستند درس خارج فقه۱۴۰۰/۱۰/۷ RE: موضوع ادله اضطراری ضرر واقعی است یا خوف ضرر؟ - حسین بن علی - 8-دي-1400 ثمره مهم این مساله این است که اگر کسی روزه گرفت و بعد از آن فهمید که روزه برای او ضرری بوده، طبق قول اول روزه او صحیح است ولی طبق دو نظریه بعدی، صحت روزه مشکل خواهد بود همینطور طبق نظر سوم، اگر با خوف ضرر روزه بگیرد ولی روزه برای او ضرری نباشد، روزه اش واقعا باطل است درحالیکه طبق قول اول و دوم روزه واقعا صحیح و مامور به است RE: موضوع ادله اضطراری ضرر واقعی است یا خوف ضرر؟ - حسین بن علی - 12-دي-1400 استاد در کلاس راهنما فرمودند این احتمال که صرفا خوف موضوع اثر باشد نیز هست و صاحب عروه نیز در برخی مواضع بدان تصریح کرده است