+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش رجال (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=29)
+--- انجمن: قواعد رجال (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=30)
+--- موضوع: اشکالات روشی در مطالعات تاریخ حدیث3 (/showthread.php?tid=2465)
اشکالات روشی در مطالعات تاریخ حدیث3 - محمود رفاهی فرد - 27-بهمن-1400
لزوم اعتبار سنجی شواهد
گاهی به این مستمسک که بحث از تاریخ حدیث، صبغه ی تاریخی دارد و در تاریخ، نباید به شیوه ی معهود در فقه، سند را بررسی کرد، به هر روایت و گزارشی استناد می شود.
گرچه درست است که نباید در تاریخ، به شیوه ی معهود فقه، سند ها را بررسی کرد اما این به این معنی نیست که صدور هر روایت و گزارشی را ثابت شده بدانیم و به آن استناد کنیم.
با توجه به نزاع های نسبتا گسترده ای که در هنجارهای نقل و تحمل حدیث وجود داشته است (مانند نزاع در جواز و رجحان کتابت، تحدیث از مکتوب، قرائت بر شیخ و ...) این مسائل نیز تا حدودی بستر وضع و نسبت های دروغین به بزرگان بوده است و لذا نمی توان سنجش اصالت این گزارش ها را کنار گذاشت.
به عنوان نمونه، در منابع عامه، حدیثی را به حضرت امیر علیه السلام نسبت داده اند درباره ی مقایسه ی سماع از شیخ و قرائت بر شیخ و طبق یک نقل، امام علیه السلام این دو را مساوی دانسته اند و طبق نقل دیگر، یکی را ترجیح داده اند. طبعا با توجه به تاخر مساله ی مقایسه ی سماع و قرائت، پذیرش اصالت این دو نقل بسیار دشوار است؛ در حالی که برخی، همین حدیث را از شواهد گستردگی کتابت (یا قرائت) در زمان حضرت امیر علیه السلام قرار داده اند...