اعتبارات ماهیت بیش از سه تاست - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17) +--- انجمن: مطالب علمی (اصولی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=28) +--- موضوع: اعتبارات ماهیت بیش از سه تاست (/showthread.php?tid=2482) |
اعتبارات ماهیت بیش از سه تاست - مخبریان - 12-اسفند-1400 اصولیون در بحث مطلق و مقید گفتهاند در ذهن وقتی یک ماهیت (مثل انسان) با یک امر خارج از آن (مثل علم) سنجیده شود، یکی از سه حالت زیر ممکن است لحاظ شده باشد:
نقل قول:لحاظ ماهية الانسان في الذهن متفرع بر این بحث گفتهاند که آن چیزی که ماهیت به شرط، آینه برای آن است، انسان عالم خارجی است و آن چیزی که ماهیت به شرط لا، آینه برای آن است، انسان غیرعالم خارجی است؛ اما آن چیزی که ماهیت لابشرط آینه برای آن است چیست؟ نقل قول:و من هنا كان المرئي بلحاظ الماهية لا بشرط، ذات الماهية المحفوظة في ضمن المطلق و المقيد.سپس گفته شده است: نقل قول:اذا توضّحت هذه المقدمة فنقول: لا شك في انّ اسم الجنس ليس موضوعا للماهية اللابشرط المقسمي، لأنّ هذا جامع- كما عرفت- بين الحصص و اللحاظات الذهنية، لا بين الحصص الخارجية. كما انه ليس موضوعا للماهية المأخوذة بشرط شيء أو بشرط لا، لوضوح عدم دلالة اللفظ على القيد غير الداخل في حاق المفهوم، فيتعين كونه موضوعا للماهية المعتبرة على نحو اللابشرط القسمي. پس این که اسم جنس برای ماهیت لابشرط وضع شده است، متفرع بر این است که اعتبارات ماهیت در صدر بحث سهتایی باشد. اما به نظر میرسد که در کنار سه قسمی که برای اعتبارات ماهیت ذکر شد، صور دیگری هم میتوان تصور کرد: 4. آن ماهیت مشروط به بودن یا نبودن آن امر خارجی لحاظ شده باشد یعنی انسان به شرط این که یا عالم باشد یا عالم نباشد: ماهیت به شرط شیء مردد. با اضافه شدن این قسم، این احتمال به وجود میآید که اسم جنس برای ماهیتی وضع شده باشد که در آن بودن یا نبودن آن خصوصیت لحاظ شده باشد. این مسأله در واقع ما را به این میرساند که اسم جنس یا مطلق آینه برای ماهیت به نحو جمع القیود باشد. |