مباحثه، تالار علمی فقاهت
حلف به طلاق و عتاق و صدقه - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: آموزش تحقیق و پژوهش (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=46)
+--- انجمن: موضوعات مناسب برای تحقیق و پژوهش (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=47)
+--- موضوع: حلف به طلاق و عتاق و صدقه (/showthread.php?tid=2746)



حلف به طلاق و عتاق و صدقه - مخبریان - 17-دي-1401

یکی از مسائلی که در فقه مطرح است و روایات متعددی هم در مورد آن وجود دارد، بحثی تحت عنوان حلف به طلاق و عتق و  صدقه است.

این بحث در حد یک پایان‌نامه سطح ۳ جای کار و پژوهش دارد. برخی از مسائلی که در این زمینه مطرح هستند، از این قرارند.

  1. مفاد این حلف چیست؟ ظاهراً مراد قسم خوردن به خداوند نیست، بلکه مستقیماً به این کارها قسم خورده می 
  2. این نوع از حلف چگونه و چه زمانی وارد تاریخ اجتماعی مسلمانان شده است؟ (گفته می‌شود که ابتدا حجاج بن یوسف ثقفی این نوع قسم را ابداع کرد)
  3. عنوان‌های دیگر آن چیست؟ حلف البدعة، حلف بالایمان و....
  4. موضع فقهای اهل سنت در قرن اول و دوم هجری در مقابل این نوع از حلف چه بوده است؟
  5. موضع ائمه در مقابل آنها چگونه بوده است؟ (جمع آوری و دسته‌بندی روایات)
  6. چه اقسامی برای چنین حلفی متصور است؟ 
    • حلف بر نتیجه یا حلف بر فعل
    • اکراهی و اختیاری
    • از جانب سلطان یا دزد
  7. وجه بطلان چنین حلفی چیست؟
    • تعلیق عقد یا ایقاع
    • اکراه
    • عدم ذکر خداوند در قسم.
  8. در چه ابواب فقهی این بحث اثر دارد؟ و تطبیقات فقهی آن کدام است؟ (بحث‌های مغنی ابن قدامه در فروع این بحث دیده شود)
  9. آیا بین نذر به طلاق و عتق و حلف به آنها تفاوتی وجود دارد؟
  10. آیا بین حلف به طلاق و عتاق با حلف به نذر یا صدقه تفاوتی وجود دارد؟
آنچه در بالا آمد، سر نخ‌هایی از بحث بود که در درس خارج فقه استاد سید محمد جواد شبیری در تاریخ ۱۷ دی ۱۴۰۱ ارائه شد.