مراد شیخ اعظم از حرمت بیع مصحف - نسخه قابل چاپ +- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir) +-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5) +--- انجمن: مباحثات دروس سطح (فقه) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=6) +---- انجمن: مکاسب شیخ (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=8) +---- موضوع: مراد شیخ اعظم از حرمت بیع مصحف (/showthread.php?tid=408)

مراد شیخ اعظم از حرمت بیع مصحف - شیخ خوئی - 21-دي-1393 بسم الله الرحمن الرحیم مرحوم شیخ در مساله اول خاتمه مکاسب محرمه فرموده اند: متعلق نهی از بیع مصحف در روایات، نقوش و خطوط قرآن است. سوال این است که مراد ایشان از این نهی و حرمت چیست و تکلیف خطوط بعد از معامله چه می شود؟ به عبارت دیگر چه چیزی حرام است؟ نظر فقهای فعلی در مورد روایات ناهیه از بیع قرآن چیست؟ RE: مراد شیخ اعظم از حرمت بیع مصحف - مهاجر - 1-بهمن-1393 پاسخ: منظور این است که اگر کسی قرآن را بفروشد و منظورش از قرآنی که می فروشد نقوش و خطوط آن باشد، معامله او حرام خواهد بود و با این بیع مرتکب عمل حرامی شده است. جامع المسائل (بهجت)؛ ج‌2، ص: 481 1. بيع مصحف اظهر جواز بيع مصاحف است با كراهت شديده در بيع، به اين عبارت يا به عبارت «كلام اللّٰه» يا مشتمل بر آن؛ بلكه احوط، اخراج خطوط شريفه، از بيع است و [نيز احوط] ارادۀ ادخال در ملك مسلم به تبع ساير ابعاض، مثل ورق و پوست [است]، با آنكه مقصود اصيل، خطوط مباركه است. و هم چنين است در كراهت و احتياط، اخذ اجرت بر كتابت آيات شريفه، چه به صورت اجتماع و ترتيب معهود باشد، يا غير آن. RE: - شیخ خوئی - 25-بهمن-1393 مراد مرحوم شیخ از تکلیف صوری و چند سطر بعد چیست؟! شروح و اساتید به انحاء مختلف معنی کرده اند. البته به نظرم نتوانسته اند حق مطلب را اداء کنند و مطلب را مبهم رها کرده اند. RE: مراد شیخ اعظم از حرمت بیع مصحف - احسنی - 9-اسفند-1393 به نظر می رسد مراد از تکلیف صوری یعنی با این که ظاهر نهی از بیع قرآن و نقوش آن به معنای بطلان معامله است اما باید مراد از نهی از بیع - بر خلاف ظهور اولی در نهی در معاملات- حرمت ایقاع بیع قرآن به گونه ای باشد که در ظاهر نقوش قرآن را شامل شود و باید در صیغه بیع نقوش استثنا شود طبق این معنا حتی اگر در صیغه بیع نقوش را نیز ذکر کرد تکلیف به صورت بیع را عصیان کرده و حرمتی تکلیفی را انجام داده اما معامله فاسد نیست و قرآن بتمامه به خریدار منمتقل می شود. شاید بهترین توجیه برای کلام شیخ همین باشد هر چند این معنا خلاف ظاهر باشد. RE: مراد شیخ اعظم از حرمت بیع مصحف - مهاجر - 16-فروردين-1394 مراد از حرمت صوری بیع مصحف به نظر بنده منظور شیخ از حرمت صوری این است که اگر بتوان مصحف را به این صورت خرید و فروش کرد که معامله روی جلد و اوراق قرآن برود و خطوط قرآن به تبع جلد و اوراق به ملک مشتری در بیاید، در این صورت نهی از بیع مصحف صوری خواهد بود؛ یعنی نهی تنها به صورت و شکل خاصی از بیع مصحف که بیع مستقیم اوراق باشد، خورده است؛ یعنی اگر مصحف به این صورت فروخته شود که معامله مستقیم روی خطوط قرآن برود حرام است ولی اگر همین انتقال خطوط به تبع اوراق و جلد باشد اشکالی وجود ندارد؛ به بیان دیگر نهی صوری به این معنا است که صورت خاصی از معامله حرام است و الا نتیجه معامله (انتقال خط مصحف) با شکل دیگری از معامله منهی عنه نیست دقیقا مثل اینکه بگوییم معامله ربوی حرام است ولی نتیجه ی همین معامله ربوی را با معامله ای دیگر به دست آوریم که آن معامله حرام نباشد که در این صورت گفته می شود حرمت معامله ربوی صوری است؛ یعنی صورت خاصی از معامله حرام است و الا اگر همان نتیجه با شکل و صورت دیگری از معامله به دست آید حرام نخواهد بود. البته باید دانست که صوری بودن نهی خلاف ظاهر است و ظاهر نهی این نیست که مسبب خاصی تنها با شکل و صورت خاصی مورد نهی است و همان مسبب اگر با شکل دیگری به دست آید مورد نهی نمی باشد.