مباحثه، تالار علمی فقاهت
درخواست توضیح عبارت شیخ در باب معاطات - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مباحثات دروس سطح (فقه) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=6)
+---- انجمن: مکاسب شیخ (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=8)
+---- موضوع: درخواست توضیح عبارت شیخ در باب معاطات (/showthread.php?tid=421)



درخواست توضیح عبارت شیخ در باب معاطات - مهاجر - 1-بهمن-1393

در خواست توضیح و رفع شبهه
جناب شیخ انصاری بعد از اینکه در بحث لزوم یا جواز معاطات، اجماع بر عدم لزوم معاطات را صغرویا و کبرویا مورد مناقشه قرار می دهند، می فرمایند:
و الإجماع و إن لم يكن محقّقاً على وجه يوجب القطع، إلّا أنّ المظنون قويّاً تحقّقه على عدم اللزوم (كتاب المكاسب (للشيخ الأنصاري، ط - الحديثة)؛ ج‌3، ص: 59)
و به نظر می رسد که به این اجماع بر عدم لزوم تمسک می نمایند و عدم لزوم را نتیجه می گیرند. حال سوال این است که اجماعی که صغرویا و کبرویا محل مناقشه است چطور مظنون به ظن قوی است و اگر هم به ظن قوی محقق باشد، چطور حجت است؟ مگر اجماع مظنون به ظن قوی حجت می باشد؟


RE: درخواست توضیح عبارت شیخ در باب معاطات - منتظرالقائم - 1-بهمن-1393

شیخ اعظم رضوان الله علیه چند اجماع منقول بر عدم لزوم معاطات می آورد که میفرماید حجت نیست خود ایشان اقوال را بررسی میکند و هرچند اجماع محصل که نزد ایشان حجت است وجود ندارد اما به نظر میرسد ظن قوی به اجماع محقق(محصل) به ضمیمه چند اجماع منقول برای ایشان اطمینان آورده است


RE: درخواست توضیح عبارت شیخ در باب معاطات - مهاجر - 4-بهمن-1393

با سلام و تشکر
اولا جناب شیخ در چند سطر قبل دارند که تحصیل اجماع مشکل است بنابراین اجماع محصلی در کار نیست و ثانیا اجماعات منقول را که رد می نمایند پس چطور با یک اجماع مظنونی که خودش دارای اشکال است و چند اجماع منقول رد شده، به اطمینان می رسد؟ ثالثا آیا نمی توان گفت که این عبارت دال بر انسدادی بودن شیخ است زیرا بر فرض بپذیریم که ظن به اجماع محصل حاصل می شود ولی اطمینان حاصل نمیشود و شیخ از باب انسداد این ظن را حجت دانسته است؟


RE: - منتظرالقائم - 6-بهمن-1393

تناقض در عبارات شیخ نیست بلکه ایشان مراحل استنباط و چگونگی توجه به یک مسأله در ضمیر خود را بر صفحه کاغذ آورده است و این ویژگی منحصر بفرد این کتاب شریف است که در واقع تعلیم اجتهاد است لذا اگر شیخ در مرحله ای سخنی متفاوت از مرحله قبل میفرماید به معنای تناقض نیست.بنا براین نمیتوان گفت بخاطر یک ظن هرچند ظن قوی باشد شیخ از آن همه ادله لزوم معاطات که در ابتداء ذکر فرموده و به هشت دلیل میرسید دست برداشته باشد.
این مسأله نمیتواند شاهدی بر انسدادی بودن شیخ باشد شیخ در موارد متعدد از تراکم ظنون ولو غیر معتبر به نتیجه ای رسیده است و این بخاطر آن نیست که به بیشترین درجه ظن بخواهد برسد و انسدادی باشد بلکه از باب اطمینان است و حداقل آن است که با احتمال ملاک بودن اطمینان نزد ایشان نمیتوان از روش ایشان انسدادی بودن را نتیجه گرفت


RE: - رضا اسکندری - 6-بهمن-1393

شاید حل مشکل در مختار مرحوم شیخ در بحث اجماع باشد.
ایشان در رسائل در بحث اجماع بعد از اینکه در حجیت اجماعات منقول تشکیک می کنند در نهایت می فرمایند اما این به معنای بی فایده بودن اجماعات منقول نیست بلکه آن مقدار از اقوال و فتاوی که اجماع منقول مشتمل بر آنها ست با ضمیمه کردن اجماعات منقول دیگر یا به دست آوردن تعداد دیگری از فتوا منجر به حصول اطمینان یا قطع به قول معصوم علیه السلام می شود. لذا اجماعات منقول در آن مقدار که ما می دانیم مدعی تتبع کرده است با ضمیمه کردن اجماعات منقول دیگر یا تحصیل مقداری دیگر از اقوال، به کار خواهد آمد.