+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس خارج اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=20)
+---- انجمن: اصول استاد قائینی (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=24)
+---- موضوع: نظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء (/showthread.php?tid=461)
نظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء - محیا - 7-اسفند-1393
نظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء:در جعل تکلیف درمواردی که از محل ابتلاء (عدم وجود انگیزه عرفی و عقلائی)خارج می باشند یا حتما مکلف آنرا انجام می‌دهد ،فایده متصور است و آن امکان قصد قربت برای مکلف است ، لذا جعل تکلیف لغو نیست واگرتکلیف لغو نباشد اطلاق ادله تکالیف شامل آن است و هیچ محذوری در اطلاق نیست پس در این موارد هم تکلیف وجود دارد وخروج ازمحل ابتلاء موجب عدم تکلیف نیست.
RE: نقد ظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء - مسعود عطار منش - 26-دي-1396
به نظر می رسد باید بین لغویت عقلی و عرفی تفکیک کرد . در مثال مذکور اگر چه امکان قصد قربت لغویت عقلی را از بین می برد ولکن با توجه به این که تشخیص اطلاق و عدم اطلاقِ ادله به عرف واگذار شده اگر عرف فایده مذکور را نبیند اطلاق دلیل را نسبت به مورد مذکور منتفی میداند و به بیان دیگر عرف وقتی نسبت به یک موردی ابتلاء ندارد اگر به او نسبت به آن مورد تکلیفی صورت گیرد یک نحوه لغویت در آن مشاهده می کند و نسبت به فوائد و اغراض خفی مثل امکان قصد قربت و امثال آن غفلت نوعیه داشته و نمی تواند آنها را مصحح اطلاق قرار دهد و همین نکته موجب عدم اطلاق دلیل در نزد عرف است .
RE: نظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء - مومن - 26-دي-1396
موید فرمایش آقای عطار منش عدم صدور خطاب در اینگونه مواد است که به جهت لغویت آن میباشد
علاوه بر اینکه قصد قربت در مورد غیر مبتلا به جه صورت قابل تصور است؟؟؟
RE: نظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء - رضا اسکندری - 26-دي-1396
اولا باید ببینید تعریف شما در رابطه با خروج از محل ابتلاء چیست؟ مواردی که از محل ابتلاء خارجند یعنی برخی اطراف به گونه‌ای باشند که اگر چه عقلا مقدور مکلف است اما داعی و انگیزه عقلائی برای ارتکاب آن وجود ندارد و عادتا در نفس مکلف داعی شکل نمی‌گیرد.
اگر چه برخی مثل مرحوم آخوند و مرحوم شیخ معتقدند در این موارد جعل تکلیف لغو است اما حضرت استاد مانند مرحوم شهید صدر (بحوث فی علم الاصول، جلد 5،صفحه 288) معتقدند امکان قصد قربت با تعلق امر برای خروج از لغویت کافی است.
اینکه موردی خارج از محل ابتلاء باشد به معنای غیر مقدور نیست تا دوست عزیز سوال بفرمایند قصد قربت در مورد غیر مبتلا به چه صورت قابل تصور است؟
در این موارد ارتکاب طرفی که از محل ابتلاء خارج است کاملا معقول و ممکن است و امکان قصد قربت در مواردی که از محل ابتلاء خارجند برای دفع لغویت کافی است.
اشکال جناب آقای عطار منش هم وارد نیست چون ایشان تصور کرده‌اند ما برای شمول تحت ادله نیازمند دلیل هستیم در حالی که طبق نظر علماء اطلاق ادله شامل این مورد هست و باید برای خروج آن از تحت اطلاق دلیل اقامه کنید.
RE: نظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء - حسین بن علی - 27-دي-1396
به نظر میرسد بتوان در این موارد ادعای انصراف کرد و موارد غیر متعارف را خارج از شمول اطلاقات دانست.
هرچند تبیین حضرتعالی در مساله عالی بود
RE: نظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء - مسعود عطار منش - 27-دي-1396
اطلاق دلیل چیزی نیست که بتوان بعنوان یک اصل تعبدی در هر جایی جاری کرد بلکه باید عرف این اطلاق را بفهمد چون شمول دلیل نسبت به مواردی که در عرف فایده ای برای شمول نیست ولو عقلا فایده ای باشد ما یصلح للقرینیه بوده یا به تعبیری موجب شک در این می شود که متکلم در مقام بیان حکم این گونه موارد هم باشد .
RE: نظر استاد قایینی در رابطه تنجز علم اجمالی در موارد خارج از محل ابتلاء - رضا اسکندری - 27-دي-1396
(27-دي-1396, 11:59)مسعود عطار منش نوشته: اطلاق دلیل چیزی نیست که بتوان بعنوان یک اصل تعبدی در هر جایی جاری کرد بلکه باید عرف این اطلاق را بفهمد چون شمول دلیل نسبت به مواردی که در عرف فایده ای برای شمول نیست ولو عقلا فایده ای باشد ما یصلح للقرینیه بوده یا به تعبیری موجب شک در این می شود که متکلم در مقام بیان حکم این گونه موارد هم باشد .
شما مطابق مبنای مشهور صحبت می فرمایید. (که البته در آن مبنا هم حرف استاد تمام است)
اما از نظر حضرت استاد اطلاق مانند عموم از وضع استفاده می شود و نیازمند مقدمات حکمت نیست.