مباحثه، تالار علمی فقاهت
فقیهان امامی و عرصه های ولایت فقیه - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش فقه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: مطالب علمی (فقهی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=27)
+--- موضوع: فقیهان امامی و عرصه های ولایت فقیه (/showthread.php?tid=511)



فقیهان امامی و عرصه های ولایت فقیه - مهدی قنبریان - 29-فروردين-1394

کتاب «فقیهان امامی و عرصه های ولایت فقیه» که در دو مجلد به چاپ رسیده است حاصل تحقیقی است پیرامون مبحث ولایت فقیه نزد فقهای قرون چهارم تا سیزدهم که توسط جمعی از پژوهش گران دانشگاه علوم اسلامی رضوی که زیر نظر استاد صادق لاریجانی(حفظه الله) انجام گرفته است.

بخشی از پیشگفتار کتاب به قلم استاد صادق لاریجانی(حفظه الله):

متأسفانه برخى از مخالفان، در مقام نقّادى، از مقام علمى خارج شده و بيشتر تابع احساسات سياسى خويش گشته‌اند و ناصواب‌تر آن‌كه گاه دعاوى‌اى مطرح كرده‌اند كه به لحاظ تاريخى، كاملاً خطاست. فى المثل گفته شده است: ولايت فقيه بحثى است كه از مرحوم نراقى به بعد مطرح شده، يا اين كه ولايت فقيه در هزارۀ اوّل هجرى، بحثى سياسى نبوده و لذا دايرۀ آن، غير از دايرۀ حكومت بوده است. به گمان ما، همۀ اين دعاوى، بسان بسيارى ديگر، به لحاظ تاريخى، نادرست است. اين نادرستى، تنها با مراجعه به آراى فقيهان و استقراى كلمات آنان آشكار مى‌شود.

بخشی هایی از مقدمه کتاب:

«ولايت فقيه» از مباحث دشوار و پردامنۀ فقهى است كه بايد از جنبه‌هاى مختلف بررسى شود. در اين راستا، استاد گرامى آية اللّه صادق لاريجانى طرحى را مشتمل بر چهار بخش به مركز پژوهش دانشگاه علوم اسلامى رضوى ارائه دادند كه در شوراى پژوهش دانشگاه تصويب گرديد و براى اجرا به گروه پژوهشى فقه و اصول ابلاغ شد. بخش‌هاى اين طرح عبارت است از:

بخش اوّل: مباحث كلامى- فلسفى در باب حكومت
اين بخش، از سرفصل‌هايى همانند «مفهوم دولت و حكومت»، «حكومت دينى»، «مشروعيت حكومت‌ها (الزام سياسى)» و «ولايت فقيه: بحثى فقهى يا كلامى- فلسفى» تشكيل شده است.

بخش دوم: ادلۀ ولايت فقيه
در اين بخش دليل‌هايى كه براى اثبات ولايت فقها مورد استفاده قرار گرفته است، بررسى مى‌شوند و طبيعتا برخى از مبادى تصوّريۀ بحث، مثل مفهوم ولايت، نيز مورد بحث قرار مى‌گيرد.

بخش سوم: مباحث جانبى
كه عمدتا براى پاسخ گويى به برخى از شبهات در باب ولايت فقيه مطرح شده‌اند و لكن در واقع، هر يك خود بحثى مستقل است، مانند بحث تزاحم ولايت‌ها، امور حسبيه، ولايت و جمهوريت و امثال آن.

بخش چهارم: استقرا در كلمات فقها و يافتن موارد رجوع به فقيه در سراسر فقه
.....
محدوده بررسی در این تحقیق، از كتاب المقنع شيخ صدوق متوفاى سال 381 هجرى قمرى تا كتاب القضاء مرحوم ميرزا محمد حسن آشتيانى متوفاى سال 1319 هجرى قمرى است. در اين محدودۀ زمانى، 113 عنوان كتاب در 344 جلد بررسى گرديده و در نهايت، 3201 عبارت از 77 عنوان كتاب، تأليف 40 نويسنده، تهيه شده است.

(این کتاب در نرم افزار جامع فقه2 موسسه نور قابل دسترسی است.)