+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش رجال (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=29)
+--- انجمن: قواعد رجال (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=30)
+--- موضوع: سؤال: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ (/showthread.php?tid=689)
آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - امین 69 - 7-ارديبهشت-1395
تا آن جا که بنده جستجو کرده ام ظاهراً هیچ یک از بزرگان رجالی تألیفی در مورد مبانی علم رجال نداشته است؛ به این صورت که در آن بحث از این باشد که چرا علم رجال به تنهایی تراز درستی یا نادرستی حدیث است، یا چرا رجال تراز و وسیله ی درستی برای سنجش روایات است، و آیا رجال همان اشکالاتی را که می خواهد از حدیث بزداید، خود نیز دارا نیست؟
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - رضا اسکندری - 8-ارديبهشت-1395
بحث از اینکه چه خبری حجت است و چه خبری حجت نیست در علم اصول مفصل بحث می شود. در ضمن حجیت خبر واحد علماء بحث فرموده‌اند که آیا خبر ثقه حجت است یا خبر امامی عادل یا خبر موثوق به و ... بنابراین این بحث در جای دیگری مطرح است.
به تبع وقتی کسی معتقد شد فقط خبر ثقه حجت است و یا خبر عادل حجت است باید به دنبال راهی برای اثبات وثاقت یا ضعف روات باشد که یکی از این راه ها رجال است.
علاوه که در بسیاری از کتب رجال که کلیات رجال را بحث می کنند همین بحث وجود دارد و نیاز به علم رجال را به طور مفصل بحث کرده اند.
اشکالاتی که در نظر شما نیز وجود دارد را به نظر خودشان حل کرده اند. اینکه چطور می توان به اخبار رجالیون اعتماد کرد و ...
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - امین 69 - 8-ارديبهشت-1395
به نظرم این که در صرف خبر واحد چه خبری می تواند حجت باشد و چه خبری نه، فرق می کند با احادیث. هدف از بررسی رجالی روایات، اطمینان به صدور روایت از امام و جعلی نبودن آن است، و این هدف تنها و بلکه شاید اصلاً با علم رجال حل نمی شود. همان طور که علمای حدیث و فقه تقریباً تا قبل از علامه حلی روششان این گونه نبوده است و از قرائن دیگر که صدور روایت را ثابت می کنند استفاده می کردند. مثلاً وجود روایت در منابع مشهور و یا عمل مشهور علما و یا مطابقت با قرآن و..، که با این قرائن حتی خبر غیر ثقه را نیز قبول می کردند و خبر ثقه را کنار می گذاشتند.
(ضمناً در مورد این که چطور می توان به خبر رجالیون اعتماد کرد و در مورد دیگر مباحث مبنایی،اگر کتابی سراغ دارید لطف بفرمایید بگویید.)
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - رضا اسکندری - 8-ارديبهشت-1395
اینکه فرموده اید هدف علم رجال اطمینان به صدور روایت از امام و جعل نبودن آن است صحیح نیست.
علم رجال فقط صغرای خبری که حجت را را اثبات می کند یعنی مشخص می کند که چه کسی ثقه است و چه کسی نیست.
از نظر علمای زمان ما و حتی قبل تر از آن این گونه نیست که ما اطمینان به صدور هر روایت صحیح یا موثق داشته باشیم بلکه روایات صحیح و موثق حجتند نه از باب اطمینان به صدور.
بحث اطمینان به صدور روایت، نتیجه علم رجال نیست بلکه وثاقت یا عدالت همه روات می‌تواند یکی از قرائنی باشد که به حصول اطمینان کمک کند هر چند اگر ما خبر عادل یا ثقه را حجت بدانیم (نه خبر موثوق به را) نیازی به کسب اطمینان به صدور نیست.
در مورد اعتماد به اخبار و نظریات رجالیون در کتب کلیات رجال بحث شده است. حضرت استاد قائینی نیز در درس خارج اصول خود بعد از بحث از حجیت خبر واحد چنین بحثی را مطرح کرده اند.
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - امین 69 - 11-ارديبهشت-1395
فرمودید روایات صحیح و موثق حجتند، نه از باب اطمینان به صدور؛ پس از چه بابی حجتند؟
تا آن جایی که بنده تحقیق کرده ام کسی ز علمای متقدم تاقبل از ابن قبه در حجیت روایات شک نمی کدرد چون در صدور روایت اطمینان داشتند. بعد از او هم این بحث تقریباً توسط کسی مطرح نشد تا سید مرتضی. ایشان هم نتوانست فضای کلی شیعه را عوض کند و همچنان حدیث از باب اطمینان به صدور حجیت داشت. تا این که علامه حلی دوباره بحث از حجیت خبر واحد را مطرح کرد و احادیث را با علم رجال کنار می زد یا قبول می کرد. و بعد از ایشان بود که اصطلاح حدیث ضعیف به شکل امروزی در آمد. و گرنه تا قبل از ایشان حدیث ضعیف(قابل عمل) در مقابل حدیث صحیح(غیر قابل عمل) بود و علما تراز این جداسازی را مجموعه ای از قرائن می دانستند و نه فقط علم رجال.
(از کجا باید به درس خارج ایشان دسترسی داشته باشم؟)
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - رضا اسکندری - 11-ارديبهشت-1395
اینکه اصطلاح صحیح قبل از مرحوم علامه با اصطلاح صحیح بعد از ایشان متفاوت است درست است. اما بسیاری از علما بزرگ علم اصول خبر واحد را نه از باب افاده اطمینان بلکه از باب دلیل خاص بر حجیتش، معتبر می‌دانند حتی اگر افاده اطمینان نکند.
در کنار آنها عده‌ای از بزرگان نیز معتقدند خبر واحد از باب افاده اطمینان و وثوق حجت است چرا که امضای همان سیره عقلایی است و عقلاء فقط در موارد حصول اطمینان و وثوق به خبر واحد عمل می کنند.
در هر حال این بحث مفصل اصولی است که باید در علم اصول مفصلا در مورد آن حرف زد.
اما حتی بزرگانی مثل مرحوم شیخ انصاری یا حتی مثل حضرت استاد آیت الله شبیری زنجانی که معتقدند فقط اخباری که اطمینان و وثوق آور باشند حجت هستند باز هم علم رجال را راهی برای تحصیل اطمینان نمی‌دانند. بلکه علم رجال را راهی برای کشف توثیق و تضعیف افراد می دانند که توثیق و تضعیف افراد می تواند در حصول اطمینان به خبر آنها موثر باشد.
(درس خارج ایشان در همین سایت هم موجود است و در سایتی که در امضای بنده نیز وجود دارد هست. سال تحصیلی 91 - 92، جلسات 115 تا 121)
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - امین 69 - 19-ارديبهشت-1395
منظور شما از بسیاری از علمای بزرگ علم اصول چه کسانی است( اگر زحمت نیست منبع بفرمایید)
این که فرمودید مرحوم شیخ اخبار را از حیث اطمینان حجت می دانند درست و در رسائل دیده ام، اما مبنای ایشان در رجال که هدف فقط توثیق و تضعیف افراد است، را از کجا می فرمایید( برای رجوع می خواهم).
درست است که باید مبنا در خبر واحد مشخص شود؛ اما بر فرض اگر مبنایمان اطمینان به صدور بود،این که این اطمینان از چه راه هایی حاصل می شود و چه قرائنی در این تأثیر گذارند، در کجا بحث شده است؟
(بابت ذکر منبع ممنون)
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - امین 69 - 15-شهريور-1395
از دوستان عزیزم تقاضا دارم که در بحث به این مهمی که مبنای پذیرش و رد روایات است مشارکت کنند و این قدر مظلوم آن را رها نکنند!
من واقعاً تعجب می کنم که چطور بعد از این که این همه درس های رجال تشکیل شده و مبنای رد و قبول روایت قرار گرفته و کتب زیادی در مورد توثیق و تضعیف راویان نگاشته شده است، هنوز کتابی در مورد مبنای پذیرش این علم و ملاک قرار دادن آن نوشته نشده است. مگر نه که اول حجیت و بعد بحث از چهارچوب و شمول؟
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - sj.jamali - 7-ارديبهشت-1398
(15-شهريور-1395, 12:23)امین 69 نوشته: از دوستان عزیزم تقاضا دارم که در بحث به این مهمی که مبنای پذیرش و رد روایات است مشارکت کنند و این قدر مظلوم آن را رها نکنند!ضمن تشکر از برادر عزیز؛ کتابی با نام «مبانی حجیت آرای رجالی» نوشته سیف الله صرامی از سوی دار الحدیث منتشر شده که می تواند سودمند باشد.
RE: آیا کسی تا به حال بحث یا تدوینی در «مبانی» علم رجال داشته است؟ - سید رضا حسنی - 7-ارديبهشت-1398
سلام علیکم و رحمه الله.
آیت الله سند کتابی دارند تحت عنوان:
«بحوث فی مبانی علم الرجال»
که بسیار در بحث مبانی علم رجال مفیدفایده است. علیکم بهذا الکتاب
دسته بندی خوب و بیان روانی دارند.