مباحثه، تالار علمی فقاهت
شبهه جریان استصحاب در موضوعات در کلام مرحوم آخوند - نسخه قابل چاپ

+- مباحثه، تالار علمی فقاهت (http://mobahathah.ir)
+-- انجمن: بخش اصول (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=17)
+--- انجمن: مباحثات دروس سطح (اصولی) (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=18)
+---- انجمن: کفایه (http://mobahathah.ir/forumdisplay.php?fid=33)
+---- موضوع: شبهه جریان استصحاب در موضوعات در کلام مرحوم آخوند (/showthread.php?tid=698)



شبهه جریان استصحاب در موضوعات در کلام مرحوم آخوند - محیا - 19-ارديبهشت-1395

شاید در ابتدا به نظر می رسد که  دلالت استصحاب بر شبهات موضوعیه در کلام مرحوم آخوند مفروغ دانسته شده است و بحث در شمول آن نسبت به شبهات حکمیه است، چرا که مشهور این گونه است، در حالی که در واقع مشکل مرحوم آخوند در دلالت روایت بر شبهات موضوعیه است، و بحث در این است که آیا معتبره زراره دلالت بر استصحاب در شبهات موضوعیه دارد یا نه؟مرحوم آخوند در دو مورد از موارد شبهات موضوعیه دلالت روایت زراره را بر استصحاب نا تمام می داند.
1: امور خارجیه و عینیه که موضوع در آن ها مقوم حکم است.
  2:امور خارجیه ای که موضوع در آن ها تقومی نسبت به حکم ندارد و از طرفی مستصحب هم از حیث حدوث اثری ندارد و اثرش منحصر در بقاء است.
وجه اشکال:
در کلام مرحوم اصفهانی وجه اشکال به این نحو است که:  جریان استصحاب در این دو مورد، «اسناد الی غیر من هو له» است، چرا که موضوع بما هو موضوع اثر ندارد و اثر در حکمی وجود دارد که بر آن بار شده است، مثل جایی که یقین به روز بودن یا حیات زید وجود نداشته باشد؛ که این یقین اثری ندارد، بنابراین در موارد موضوع منشأ ترتب اثر بر موضوع، حکم ثابت بر موضوعات است نه خود موضوعات و این که موضوع از قبیل علت حکم دانسته شده است؛ مسامحه در تعبیر است و در واقع چون موضوع حکم است این گونه تلقی شده است و گرنه موضوع بذاته جعلی ندارد، و جعل موضوع مساوق جعل حکم نیست، چرا که جعل موضوع مستدعی ثبوت حکم نمی باشد، و در واقع آن چه اثر دارد حکم است و شارع در جعل موضوع جعل حکم می کند، «فهو اسناد الی من هو له»،  و مراد از «لا تنقض الیقین» در واقع نهی از نقض حکم موضوع است نه نفس موضوع و این اسناد غیر حقیقی و مجازی است، و بنا نیست دلیل استصحاب اسناد مجازی را شامل شود، چرا که با تعبیر عدم نقض یقین، نهی از نقض حکم آن می کند، و این اسنادی مجازی است، بنابراین شمول این موارد مبتنی بر عنایت و مجاز (مجاز در تقدیر) است که از مدلول دلیل استصحاب خارج است.
 مرحوم آخوند در این رابطه جوابی مطرح می کنند که از نظر مرحوم اصفهانی نا تمام است. خوانندگان محترم می توانند جهت مطالعه دقیقتر به لینک زیر مراجعه نمایند و یا تقریرات درس استاد قایینی را در سایت مدرسه فقهی بررسی نمایند.
:
http://almaktab.ir/thread-1339-post-5273.html#pid5273